Financiering bijstand schiet doel voorbij; te streng

Er moet hoognodig naar de financieringssystematiek van de bijstand worden gekeken. De huidige systematiek stimuleert gemeenten om de ‘poort naar de bijstand zo dicht mogelijk te houden’, stelt Divosa. Recent werd duidelijk dat 170.000 huishoudens, die recht hebben op bijstand, daar geen beroep op doen.

Doel voorbijschieten

‘Het zou goed zijn te onderzoeken of deze financieringssystematiek haar doel niet voorbijschiet’, stelt Divosa, de vereniging van gemeentelijk directeuren in het sociaal domein. Ook de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) dringt er bij het rijk op aan te onderzoeken in hoeverre de financieringssystematiek van de bijstand belemmerend werkt. Beiden stellen dat in reactie op het vorige week verschenen rapport van de Inspectie SZW naar het niet-gebruik van de bijstand.

Actiever zoeken

Daarin stelt de Inspectie SZW dat ruim een derde van het aantal huishoudens dat recht heeft op bijstand, daar geen gebruik van maakt. Het gaat om 170.000 huishoudens. Onder hen dreigt armoede. De Inspectie maakt zich daar grote zorgen over. Zij pleit voor nader onderzoek naar de redenen van dit niet-gebruik, roept gemeenten op actiever op zoek te gaan naar mensen die recht hebben op bijstand en het rijk om naar de financieringssystematiek van de Participatiewet te kijken. De bijstand valt onder die in 2015 ingevoerde Participatiewet.

Laatste vangnet

VNG en Divosa delen die zorgen. Het gaat immers om een regeling ‘die het laatste vangnet hoort te zijn voor mensen die onder het minimum dreigen te raken’, aldus de VNG. De rapportage roept bij beide vragen op. ‘Hoe komen deze mensen nu rond? En waarom kloppen ze niet bij de gemeente aan?’, aldus Divosa. Daar moet onderzoek naar worden gedaan, vinden beiden, evenals de Inspectie.

Bestandskoppeling

Divosa en VNG vinden daarnaast dat het rijk moet onderzoeken in hoeverre de Participatiewet en de WW (nog) aansluiten op de flexibele arbeidsmarkt, ‘waar losse baantjes en nul-urencontracten legio zijn’, aldus Divosa. Uit het onderzoek van de Inspectie SZW bleek onder meer dat bijstandsgerechtigden vanwege hun fluctuerende inkomen vaak de bijstand links laten liggen, mede uit angst achteraf terug te moeten betalen en de administratieve rompslomp. VNG als Divosa stellen daarnaast dat ook betere voorlichting en bestandskoppeling kan helpen het niet-gebruik terug te dringen.