Draaikunst

Gemeenten zijn over de decentralisatie zorg weer in onderhandeling met staatssecretaris Van Rijn (Volksgezondheid, PvdA). Met een fiks eisenpakket op zak zijn ze woensdag naar het ministerie van VWS getogen. Hoewel de staatssecretaris heeft laten weten ‘verheugd’ te zijn dat de gemeenten weer met hem om tafel willen, is het de vraag of hij daar echt blij mee zal − moeten – zijn.

Met een ruim mandaat is gemeentekoepel VNG een week geleden op pad gestuurd om de persoonlijke verzorging alsnog helemaal op te eisen. Tot woede van gemeenten besloot Van Rijn immers begin vorige maand het gros van de persoonlijke verzorging (95 procent) vanaf 2015 niet bij de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo), maar bij de Zorgverzekeringswet (Zvw) onder te brengen. Op de vraag op de bijzondere algemene ledenvergadering van de VNG van een week geleden of en zo ja onder welke voorwaarden gemeenten door moesten gaan met de decentralisatie zorg, gaf 99,39 procent aan door te willen gaan. Onder stringente voorwaarden.

Als de eerste eis (100 procent persoonlijke verzorging) niet wordt ingewilligd, dan mag Van Rijn de resterende 5 procent houden. Verder moet de budgetkorting op de huishoudelijke hulp en begeleiding (nu respectievelijk 40 en 25 procent) ‘substantieel omlaag’ en moeten de afspraken tussen zorgverzekeraars en gemeenten wettelijk worden geborgd.

Het zullen stevige onderhandelingen worden, waarbij één ding op voorhand als paal boven water staat: Van Rijn zal de hele persoonlijke verzorging niet naar gemeenten overhevelen. Binnen een maand wederom 180 graden draaien is je reinste politieke zelfmoord. Als hem dat worst zal wezen en hij toch zijn mening bijstelt, heeft de staatssecretaris mot met de zorgverzekeraars en het zorgveld. En kan hij hoogstwaarschijnlijk steun voor de Wmo 2015 in de Eerste Kamer op zijn buik schrijven.

De vraag is dus hoe hij dan wél iedereen te vriend kan houden. Van Rijn zal er geen moeite mee hebben om de afspraken tussen verzekeraars en gemeenten wettelijk te borgen. Daar staan ook zorgverzekeraars welwillend tegenover. Verhoging van het budget ligt moeilijker. De staatssecretaris moet linksom of rechtsom 3,3 miljard euro bezuinigen op de langdurige zorg. Hij heeft, zo meldde hij in het vorige nummer van Binnenlands Bestuur, wel zijn deur op een kiertje gezet. Het is de vraag hoe groot dat kiertje is en of dat voor de gemeenten voldoende is.

Hoe dan ook: meerdere partijen zullen water bij de wijn moeten doen. Het goede nieuws is dat alle betrokkenen op dit ‘dossier’ alsmaar roepen dat het toch vooral om het belang van de burger gaat. Als iedereen dat besef de komende weken voor ogen houdt, moet het goed komen. Zo niet, dan weten we dat het plat draait om macht en geld.