Ondertussen in de praktijk….

Je zou het bijna vergeten met al die transitie- en transformatiedrukte in vergaderzalen, maar ondertussen wordt er gelukkig op de werkvloer van de jeugdzorg gewoon doorgewerkt aan het beschermen van kinderen in de knel. Nou ja, gewoon, zo gewoon is dat niet. Gewoon is het werken in de jeugdzorg nooit geweest.

Het is mooi werk waarin je het verschil kunt maken, maar de heftige situaties waar jeugdzorgprofessionals dagelijks mee te maken hebben vergen veel van het incasseringsvermogen.

Zo gewoon is dat zeker nu niet, gezien de situatie van grote onzekerheid die de gezamenlijke overheden tot de dag van vandaag laten voortbestaan over de toekomst. Niemand weet nog of en waar hij een baan in de jeugdzorg heeft op 1-1-2015.  Natuurlijk zijn het onzekere tijden voor velen, maar we hebben het hier wel over die bijzondere groep mensen die werk doen waar de meesten van ons van wegschrikken zo niet liever van wegkijken. Gelukkig zijn de jeugdzorgwerkers wel wat gewend. Omgaan met grote onzekerheid is hun dagelijkse werk. Toch verdienen ze diep respect voor hun onverstoorbare inzet voor kwetsbare kinderen in een voor hun extreem onzekere tijden.

Zo gewoon is dat al helemaal niet als je beseft dat de wijze waarop wordt doorgewerkt, door alle papieren en verbale transitie- en transformatiedrukte heen, steeds meer gekenmerkt wordt door precies die innovatieve bewegingen die met de herziening van de jeugdzorg door de overheid gewenst worden. De jeugdzorg heeft de boodschap al lang begrepen en is het gewoon al aan het doen. Gemeenten als toekomstige opdrachtgevers worden op hun wenken bediend. De jeugdzorg brengt nu al in toenemende mate in concrete praktijk wat gemeenten in abstracte beleidsnota’s zeggen te willen.

Laat ik een concreet praktijkvoorbeeld geven. Een gezinsmanager van Bureau Jeugdzorg raakt betrokken bij een jongen uit Zuid Oost die in de top 600 lijst van Burgemeester van der Laan staat. Jarenlange eerdere inzet van verschillende jeugdzorgtrajecten heeft blijkbaar niet kunnen voorkomen dat deze jongen stevig is afgegleden richting harde criminaliteit. De jongere in kwestie komt uit een groot en gebroken gezin. Zijn moeder is alleenstaand, heeft zo haar eigen problemen en trekt de opvoeding niet in haar eentje. De gezinsmanager maakt een klik en weet het gezin te motiveren voor een Eigen Kracht Conferentie. Een oom uit Almere schrikt van de hele situatie en biedt aan om de jongen onder zijn hoede te nemen. Omdat de jongen goed kan voetballen wordt geregeld dat hij in de kop van Noord Holland op hoog niveau kan gaan voetballen, ver weg van zijn verkeerde vrienden in Zuid Oost. Om dezelfde reden gaat hij zijn opleiding doen aan de Hoge School van Amsterdam op de Wibautstraat. Ondertussen recidiveert hij al een jaar niet meer. Er resteert nog een zorgpunt. Soms is hij te laat voor het eerste uur op school. Hij is zo moe van de voetbaltraining dat hij zich dan verslaapt.

Dit verhaal is geen uitzondering, maar een onderdeel van een aanzwellende golf van innovaties in de praktijk van de jeugdzorg. Soms vraag ik me af of gemeenten dit wel voldoende beseffen. Dat de jeugdzorgpraktijk onder hun ogen al fundamenteel aan het veranderen is. Toegegeven, mede onder druk van de aanstaande transitie. Als gemeenten bereid zijn dit te willen zien, dan lonkt voor hen de cruciale en eervolle taak om deze beweging te omarmen, te versnellen, te verdiepen en te verduurzamen. De beste manier om met onzekerheid om te gaan is immers door gezamenlijk een nieuwe toekomst te maken.

Erik Gerritsen