Groningen ‘onbegrijpelijk koppig’ over bewindvoering

De gemeente Groningen tekent hoger beroep aan tegen een uitspraak van de Rechtbank Noord-Nederland over het gemeentelijk beleid op het gebied van bewindvoering. De rechter tikte Groningen voor de tweede keer op de vingers omdat de gemeente geen bijzondere bijstand wil verstrekken voor inwoners die gebruik maken van een bewindvoerder die niet voor de gemeentelijke kredietbank werkt. De brancheorganisaties voor bewindvoerders zeggen dat het beroep getuigt van een ‘onbegrijpelijke koppigheid’.

Teruggefloten

Groningen voert de bewindvoering voor inwoners die met schulden kampen sinds 2018 zoveel mogelijk zelf uit. In 2022 vloot de rechter die aanpak voor het eerst terug, toen bleek dat inwoners die gebruik maakten van een externe bewindvoerder onder druk waren gezet om over te stappen naar de gemeentelijke dienstverlening via de Groningse Kredietbank. (GKB). Zo dreigde de gemeente onder andere met het niet vergoeden van de dienstverlening via de bijzondere bijstand. Iets waar mensen die rond bijstandsniveau leven wel recht op hebben.

Nog een rechtszaak

De gemeente paste hierop de werkwijze aan door niet langer van inwoners te vragen dat zij zouden overstappen. Wel besloot Groningen voor nieuwe cliënten met een externe bewindvoerder niet langer te vergoeden via de bijzondere bijstand. Ook dit was onwettelijk, concludeerde de rechter recent. De werkwijze van de GKB ‘vertroebelt’ volgens de rechter zelfs de door de kantonrechter te maken afwegingen. Het is namelijk de rechtbank die de bewindvoerder moet aanwijzen, en niet de gemeente.

Hoger beroep

Maar Groningen laat het hier niet bij zitten. In een brief aan de gemeenteraad heeft het college laten weten dat zij in hoger beroep gaat tegen de uitspraak. Het gaat in eerste instantie om een pro-forma beroep, want het college is nog niet klaar met het inhoudelijk bestuderen van de uitspraak.

'Onbegrijpelijke koppigheid'

De brancheorganisaties voor wettelijke vertegenwoordiging, Horus en NBBI, reageren uiterst kritisch op het besluit van het Groninger college om beroep in te dienen. ‘Het besluit van de gemeente om toch tegen deze uitspraak in beroep te gaan, getuigt van een onbegrijpelijke koppigheid’, aldus voorzitters Gert Boeve (Horus) en Anton van den Ham (NBBI) in een gezamenlijk statement. ‘Ondanks een glasheldere uitspraak van de rechtbank blijft de gemeente Groningen volharden dat mensen in een kwetsbare financiële situatie alleen bij de gemeente voor ondersteuning terecht kunnen.’

'Rechter bepaalt'

Volgens de brancheorganisaties gaat de wijze waarop het systeem met bewindvoering in Groningen werkt in tegen de manier waarop dat landelijk georganiseerd is en zou moeten zijn. ‘Onder bewind komen is een hele ingrijpende maatregel en vraagt van mensen veel vertrouwen in de bewindvoerder. Mede om die reden bepaalt de rechtbank wie het meest geschikt is om als bewindvoerder op te treden.’

'Overheid wekt geen vertrouwen'

Gemeenten zouden daar juist afstand van moeten nemen, vinden Boeve en Van den Ham. ‘Een bewindvoerder is een onafhankelijke dienstverlener die optreedt als belangenbehartiger van de onder bewind gestelde. Dat een ambtenaar van de gemeente die rol vervult, is daarom niet meteen logisch. De overheid is vaak mede debet aan de financiële problemen waarin mensen terecht zijn gekomen, zo heeft ook de Nationale Ombudsman regelmatig vastgesteld. Wanneer diezelfde overheid vervolgens de helpende hand uitsteekt, zal niet bij iedereen meteen veel vertrouwen wekken.’