Bonden: fatsoenlijke baangaranties

Het College voor Arbeidszaken (CvA), dat namens de Vereniging van Nederlandse Gemeenten de cao-onderhandelingen voert, heeft de gemeentelijke werkgevers opgeroepen de acties niet te ondersteunen. Voornaamste struikelblok bij de cao-onderhandelingen in de drie sectoren is de loonontwikkeling. Nergens willen de werkgevers verder gaan dan een eenmalige uitkering. Ruimte voor een structurele loonsverhoging is er volgens hen niet. Behoud van werkgelegenheid is voor hen het belangrijkste. ‘Eén procent loonsverhoging staat gelijk aan circa 3500 banen’, aldus de werkgevers. De bonden eisen koopkrachtbehoud. Voor gemeenteambtenaren komt dat neer op een structurele loonsverhoging van in totaal 2,75 procent over 2009 en 2010.

Daarnaast willen de bonden in de nieuwe cao ‘fatsoenlijke’ afspraken over werkzekerheid vastleggen. In het eindbod gaan de werkgevers op dat terrein niet ver genoeg. CvAvoorzitter Bas Verkerk begrijpt niets van de kritiek dat de werkgelegenheidsgaranties in het eindbod onvoldoende zouden zijn. Hij spreekt van een volslagen verrassing, omdat de teksten in goed overleg met de bonden zijn opgesteld. ‘Wij betreuren het daarom zeer achteraf van u te moeten vernemen dat u onze voorstellen over werkzekerheid afwijst’, stelt hij. ‘In tijden van economische recessie en toenemende druk op de gemeentelijke begroting is dat moeilijk te begrijpen.’

Asha Khoenkhoen, woordvoerster van de VNG, spreekt van een poging tot ‘terugonderhandelen’ door de bonden over een punt waar in principe al overeenstemming is bereikt. Naar de reden van de ‘verstrekkende opmerking’’ van de bonden is het gissen. ‘Wij zien natuurlijk in de pers ook al die verhalen over personeelsreducties. Maar daar hoort wel de kanttekening bij dat het verkiezingsprogramma’s zijn en nog geen beleid’, zegt ze.

Volgens de vakbonden is er in het eindbod slechts sprake van ‘een uitgangspunt’ van geen gedwongen ontslagen. ‘In combinatie met het loonbod is dat ontoereikend’, aldus de bonden.

Reducties

Omdat ook de lagere overheden verwachten de komende jaren flink te moeten gaan bezuinigen als gevolg van teruglopende inkomsten en stijgende uitgaven, zijn in tal van provincies en gemeenten personeelsreducties aangekondigd. Zo wil Noord-Brabant driehonderd arbeidsplaatsen schrappen en Groningen honderd. Drenthe sluit gedwongen ontslagen zelfs niet uit. Reeds gevormde colleges in de op 1 januari ontstane fusiegemeenten hebben ook aangekondigd het mes te zetten in de formatie. In andere gemeenten, waar de verkiezingen op 3 maart plaatsvinden, hebben zittende colleges soms al vergaande voorstellen in diezelfde richting gedaan. Een rode lijn in de verkiezingsprogramma’s van de meeste partijen, her en der in het land, is het voornemen met minder ambtenaren te gaan werken. Reducties van 15 tot 20 procent zijn geen uitzondering.

Groei Abvakabo in crisistijd 
De vakbond Abvakabo FNV heeft voor het eerst in 4 jaar ledenwinst geboekt. Met een groei van 3305 leden stond het totale ledental van de grootste vakbond in de publieke sector eind vorig jaar op 351.633. In de sector Rijk nam het aantal bondsleden met driehonderd toe. Bij de lagere overheden – provincies, gemeenten en waterschappen – stroomden 2703 mensen in en 2290 mensen uit. Van alle gemeenteambtenaren zijn er 45.904 lid van de Abvakabo FNV. Dat is ongeveer één op de vier.

De grootste toename heeft vorig jaar plaatsgevonden binnen de sectoren zorg en welzijn. ‘Mensen hebben behoefte aan zekerheid in tijden van onzekerheid’, zo duidt Abvakabo-voorzitter Edith Snoey. De ledengroei in de overheidssector heeft volgens een woordvoerster van de bond minder te maken met de economische crisis dan bij andere FNV-bonden. ‘De overheidssector heeft minder te leiden van de recessie dan andere, al is wel sprake van onrust op de werkvloer door de bezuinigingen’, zegt ze.