Bieb 2.0 wint Reset-award

Wachten
In bibliotheken komen alleen ‘echte lezers’, kinderen die door hun ouders gestimuleerd worden om te lezen, of zelf al heel goed weten dat ze lezen leuk vinden. Maar het merendeel van de kinderen bereik je niet. ‘Je kunt wachten tot de kinderen komen, maar die komen dus niet’, legt Saskia den Otter uit. Zij was het die zeven jaar geleden als ‘specialist jeugd’ met het plan kwam de scholen te betrekken bij de bibliotheken.

 
Leesconsulenten

‘Als je samenwerkt met scholen, kun je alle kinderen bereiken’, aldus Den Otter. ‘We zijn begonnen met een kleine rijkssubsidie van Kunst van Lezen. Daarmee hebben we een plan opgezet en zijn er leesconsulenten gekomen. Dat zijn hbo-geschoolde mensen, vaak met een onderwijsachtergrond. Ze komen in de klas, lezen, kiezen boeken uit samen met kinderen en doen projecten rondom nieuwe media zoals lessen veilig internet.’

 
Werk uit handen

De leesconsulenten kunnen op drie niveaus spreken, met kinderen, met onderwijzers en met directie. Want de ene school is de andere niet, dus wat scholen willen verschilt. En de ene juf is de andere niet. Sommigen doen heel veel aan lezen, maar soms hebben ze nog nooit van Jeronimo Stilton gehoord. En dat is misschien raar, maar onderwijzers hebben het druk, er wordt veel van hen gevraagd. De leesconsulenten nemen hen werk uit handen. De Boekenweek? Dat doen wij.’

 
Grote kast

Het verschil tussen de ouderwetse bibliotheek en de samenwerking op school, zit ‘m erin dat een kind niet voor een heel grote kast staat en daar dan maar wat uit mag zoeken. De leesconsulenten kijken naar het kind en kijken welk boek erbij zou passen. Zo worden heel gericht boeken gegeven. Ook wordt erover gepraat, maken kinderen filmpjes (boektrailers). ‘Zo worden ze enthousiast gemaakt in plaats van dat ze alleen maar een dik boek of een rare voorkant zien.’

 
Financiering

Zeven jaar geleden werd met vier scholen gestart, wethouders waren enthousiast en nu doen er 58 mee, in zes gemeenten. Den Otter: ‘Daarvoor hebben we de gemeenten wel nodig, want de bibliotheken worden op een andere manier gefinancierd. Zo zijn er potjes voor lokale educatie. En een deel komt uit onderwijsgeld.’ Duurder is het niet, aldus Den Otter. ‘Het gaat om omdraaien, niet om méér geld. Zo heeft Tholen nu de vestigingen van de bibliotheek gesloten en is het bestand jeugdboeken in beheer bij de scholen. Dan kunnen volwassenen inderdaad geen boeken meer lenen, maar je bereikt nu wel álle kinderen. In Borsele zijn onbemande uitleenuren. Zo kunnen gemeenten het toch bekostigen en is het niet duurder geworden. Gelukkig zijn gemeenten daar creatief in.’ Het doel is om 80 procent van alle kinderen te bereiken. In drie gemeenten is dat inmiddels gelukt.

 
Laaggeletterdheid

De Reset-award wordt uitgereikt door het Amsterdamse consultancybureau Over/Nieuw. De jury voor de Reset-award bestond uit Marije Klomp, programmamanager bedrijvennetwerk bij MVO Nederland en Tessa de Geus, adviseur sociale en stedelijke innovatie bij Kennisland.  Ze noemen de bibliotheek Oosterschelde een voorbeeld voor alle bibliotheken. ‘De bibliotheek pakt een belangrijk maatschappelijk probleem aan, namelijk laaggeletterdheid. En dat op een vernieuwende manier. Eigenlijk zijn ze een bibliotheek nieuwe stijl, een bibliotheek 2.0. Ze beïnvloeden daarmee hopelijk de hele sector.’