Volgen andere provincies de Brabantse vergunningenstop?

Het is een tijdelijke stop. Maar zeker voor gebieden waar het volgens de natuurdoelanalyses zeer slecht mee gesteld is en veel maatregelen moeten worden getroffen om de verslechtering te stoppen, kan de stop best lang duren. Voor dat soort gebieden kan de stop zomaar jaren duren. Eerst moet de provincie immers goede maatregelen verzinnen, waarmee ze bezig is in het kader van het gebiedsprogramma. Daarmee zijn ze er nog niet. Vervolgens moet namelijk nog worden geregeld dat die maatregelen ook daadwerkelijk worden getroffen en in veel gevallen duurt het dan nog eens jaren voordat die maatregelen tot positieve effecten leiden.

Ik zag dit niet direct aankomen, eerlijk gezegd. Dat komt omdat Gedeputeerde Staten tot nu natuurvergunningen zijn blijven verlenen, ondanks de duidelijke boodschap die uit de inmiddels bijna vier jaar oude PAS-uitspraak van de Raad van State volgt. In de tussentijd zijn allerlei ideeën gepitcht om de stikstofdepositie op natuurgebieden naar beneden te krijgen. Maar het is ook al een aantal keer door rechters vastgesteld: er is nog steeds sprake van dweilen met de kraan open.

Toch zijn de natuurvergunningen wel verleend, en zijn verzoeken (van milieuorganisaties, red) om intrekking van natuurvergunningen geweigerd. De redenering was dan standaard: we zijn bezig met het verbeteren van de natuur en met het naar beneden krijgen van de stikstofuitstoot. Dat soort besluiten hebben Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant ook genomen.

In zoverre verrast dit ook weer niet helemaal, omdat het een keer moest eindigen. Maar het vergt lef van een provinciebestuur om te zeggen: we stoppen nu tijdelijk helemaal met het verlenen van natuurvergunningen voor activiteiten die tot een toename van stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden leiden.

Het gevolg is dat in Brabant nu dus geen enkele natuurvergunning verleend wordt, terwijl tot nu met wat gepuzzel een toename van stikstofdepositie niet per se een showstopper hoefde te zijn. Tot nu toe. Ik denk echter dat dit besluit volledig terecht is. Als de conclusie van die natuurdoelanalyses is dat er sprake is van verslechtering, dan moet je daar wat mee volgens het Europese recht; de Habitatrichtlijn. Je komt hierdoor waarschijnlijk ook eerder toe aan de intrekking van onherroepelijke natuurvergunningen. Artikel 5.4, tweede lid, van de Wet natuurbescherming zegt: je moet een natuurvergunning intrekken als er sprake is van significante verslechtering van de natuur veroorzaakt door de vergunde activiteit.

In zijn Logtsebaan-uitspraak heeft de Raad van State gezegd dat je hiervan alléén kunt afzien, als je de verslechtering van de natuur oplost met andere maatregelen. Kun je die maatregelen niet concreet aanwijzen, dan moet je de vergunning intrekken. Nu staat er zwart op wit in die natuurdoelanalyses dat sprake is van verslechtering en kun je nog moeilijker onderbouwen dat een vergunning toch niet hoeft te worden ingetrokken. Je zag al dat rechters oordeelden dat Gedeputeerde Staten onvoldoende motiveerden waarom ze sommige natuurvergunningen niet introkken. In zoverre valt te verwachten dat ook dit zal ophouden.

Ik denk het wel. Er zijn al een aantal andere natuurdoelanalyses klaar, zoals van Zuid-Holland en Groningen, die nu worden getoetst door de Ecologische Autoriteit, een nieuw adviesorgaan dat vorig jaar is ingesteld.

Blijkbaar zijn die natuurdoelanalyses positiever of hebben de Gedeputeerde Staten daar een vergunningenstop niet aangedurfd. Maar ik kan me goed voorstellen dat ze nu ook in andere provincies denken: wat Brabant doet, is wat je eigenlijk moet doen als je kijkt naar de letter van de Habitatrichtlijn en de Wet natuurbescherming. En dat zij dit voorbeeld zullen volgen. Brabant heeft dit als eerste gedurfd. Dat maakt het voor andere provincies makkelijker dit ook te doen.