Wilden de gemeenten nou uitstel of niet?  

Volgens minister De Jonge (Volksgezondheid en Ruimtelijke Ordening) wilde de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) vorige week vasthouden aan invoering van de Omgevingswet per 1 januari 2023. Hoe is dat te rijmen met een officiële verklaring van de VNG op haar website dat diezelfde invoering ‘nog niet verantwoord is’?

Provincies

De Jonge was helder in zijn brief aan de Eerste Kamer over de invoering van de Omgevingswet. Gemeenten, rijkspartijen en de Unie van Waterschappen waren allemaal voorstander van de datum van 1 januari 2023. Het kwam alleen doordat de provincies nog niet klaar waren, dat de invoering alsnog met een half jaar moest worden uitgesteld.

Genuanceerd

Klopt dat? Wie door het Deloitte-onderzoek naar de voorbereiding van gemeenten op de Omgevingswet scrolt, ziet een genuanceerd beeld. In de afsluitende open vraag geeft een kleine minderheid van gemeenten expliciet aan achter invoering per 1 januari te staan. Een grotere groep somt de talloze uitdagingen rond het digitale stelsel en de uitvoeringskracht op. Een rechtstreekse vraag of gemeenten voor of tegen invoering per 1 januari 2023 ontbreekt in de enquête.

Geen commentaar

Hebben de gemeenten bij het overleg met De Jonge van vorige week donderdag dan toch, zoals de minister aangeeft, ingestemd met invoering per 1 januari 2023? De Deventer wethouder Liesbeth Grijsen die de VNG-commissie ruimte, wonen en mobiliteit voorzit, onthoudt zich van commentaar. Volgens VNG-woordvoerder Ester Verhoef wilden de gemeenten alleen instemmen als aan alle acht randvoorwaarden die de VNG eerder stelde zou worden voldaan. Daarbij wil ze het laten.  

Uitstel

De VNG schrijft in een verklaring voor het uitstel op haar website: ’In de afgelopen periode is (…) gebleken dat zich een situatie voordoet die tot een dilemma leidt. Aspecten die daarbij meespelen, zijn onder andere dat nog niet alles helemaal ketenbreed is door getest, de situatie rond provinciale verordening/overgangsrecht mogelijk extra consequenties heeft en eigenlijk meer oefentijd gewenst lijkt. Deze signalen hebben we ook uit de uitvoeringspraktijk ontvangen. Daarom is besloten tot uitstel.’ 

Verschillende opvattingen

De Jonge schrijft in zijn Kamerbrief: ‘Daarbij is vanuit de gemeenten duidelijk aangegeven dat er verschillende opvattingen leven en dat er over bepaalde functionaliteiten van het stelsel zorgen zijn. De afweging en wens om vanuit de gemeenten vast te houden aan 1 januari 2023, komt voort uit de gedachte dat de resterende opgaven in de werking van het DSO het best opgelost kunnen worden door het stelsel in werking te brengen.’