‘Waterschappen zijn hun vergunningen aan het actualiseren’

De waterschappen zijn bezig de (lozings)vergunningen die ze zelf verlenen te actualiseren. Dat laat koepelorganisatie Unie van Waterschappen (UvW) weten in reactie op een kritisch rapport van RIWA-Maas, een vereniging van drinkwaterbedrijven die putten uit de rivier de Maas.

Die vereniging meldde maandag dat door verouderde en onvolledige vergunningen het veelal onbekend is welke schadelijke stoffen er waar in de Maas terechtkomen. Dat vormt een risico voor de waterkwaliteit. De UvW zegt nu dat de belangrijkste vergunningen vóór 2027 zijn bijgewerkt. Waterschappen zijn het bevoegd gezag voor directe lozingen, dus niet voor de indirecte lozingen vanuit bijvoorbeeld een riolering via een rioolwaterzuiveringsinstallatie.

Vergunningen bijwerken

In het kritische rapport schrijft RIWA-Maas dat uit een steekproef in 2019 bleek dat driekwart van de vergunningen niet bijgewerkt waren. De waterschappen en rijkswaterstaat zijn daar nu mee bezig. De drinkwaterbedrijvenvereniging noteert in het rapport: ‘RIWA zou graag inzicht willen hebben welke vergunningen wanneer herzien worden en wanneer de drinkwaterbedrijven daarbij geconsulteerd worden. Inzicht in de schadelijkheid van stoffen voor de drinkwatervoorziening helpt bij het zorgvuldig afwegen welke stoffen uit het milieu geweerd moeten worden.’

‘Meer geld voor omgevingsdiensten’

De waterschappen zelf vinden dat er meer geïnvesteerd moet worden in het stelsel van vergunningverlening, toezicht en handhaving (VTH). ‘Zo is het cruciaal dat veel meer geld en kennis beschikbaar komt voor de omgevingsdiensten die toezien op de indirecte lozingen’, laat een woordvoerder weten. ‘Ook als waterschappen hebben wij alle belang bij het versterken van het VTH-stelsel, want deze indirecte lozingen komen inderdaad in onze rioolwaterzuiveringen en vervolgens in rivieren, sloten en plassen terecht.’

Maar belangrijker is het probleem bij de bron aan te pakken, meent de Unie. Doordat er jaarlijks miljoenen nieuwe chemische stoffen ontwikkeld worden, is het ‘dweilen met een kraan die steeds verder opengaat’.

Opgezadeld

‘Wetgevers en bedrijven moeten er alles aan doen om te voorkomen dat mens en natuur opgezadeld worden met risicovolle chemische stoffen. Forever chemicals, zoals PFAS, zouden eigenlijk niet meer geproduceerd moeten worden. Eenmaal in het milieu krijg je ze er niet meer uit’, legt de woordvoerder uit. ‘Bij de ontwikkeling van een stof moet er zo vroeg mogelijk inzicht zijn of een stof gevaarlijk is voor milieu en gezondheid. Niet pas nadat een stof wordt toegepast in producten voor bedrijven of consumenten.’

Volgens de Unie van Waterschappen moeten de maatregelen tevens op Europees niveau genomen worden, omdat water zich niet aan de grenzen houdt. Ook zijn de waterschappen voorstander van een totaalverbod op PFAS.

Vier tot zeven keer

Afgelopen april maakte de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) bekend dat de hoeveelheid PFAS in de Rijn en de Maas vier tot zeven keer hoger is dan de advieswaarde van het RIVM, die overigens strenger is dan de huidige Europese normen. ‘De huidige drinkwaterzuivering is echter niet effectief genoeg om PFAS voldoende te verwijderen om onder de strenge advieswaarde van het RIVM te komen’, schreef het ILT.

De vereniging van drinkwaterbedrijven die putten uit de Rijn, RIWA-Rijn, stuurde kortgeleden een brief naar de Duitse milieuminister. Deze waterbedrijven willen dat de minister harde grenzen gaat stellen aan de lozingen door de Zuid-Duitse industrieparken die aan de rivier liggen.