Utrechtse gemeenten moéten wel over turbines nadenken

Het wordt het komende half jaar spannend in de 26 gemeenteraden en colleges van B en W die de provincie Utrecht telt. Zij moeten gaan besluiten of ze hun vinger opsteken voor de komst van windturbines. Doen ze dat niet, dan bestaat de kans dat de provincie na de zomer een projectbesluit neemt en gemeenten ertoe dwingt windmolens binnen de eigen gemeentegrenzen te plaatsen.

Lijst met windlocaties

Vorig maand publiceerde het provinciebestuur een lijst met 27 gebieden die kansrijk zouden zijn voor de plaatsing van windturbines. Op dit moment telt de provincie Utrecht zestien windmolens, veel minder dan andere Nederlandse provincies. Nummer twee is Limburg, met 28 turbines.

Om in 2030 het doel van 2,4 terawattuur (TWh) te behalen, waar de drie Utrechtse RES-regio's zich aan hebben verbonden, is volgens de provincie misschien nog wel één TWh nodig, wat ongeveer gelijk staat aan vijftig turbines. Dat stelde GroenLinks-gedeputeerde Huib van Essen woensdagavond tijdens een commissievergadering, die volgde op een inspraakavond. Momenteel zijn er concrete plannen voor tien turbines, in de gemeenten Amersfoort, Utrecht en Houten. Dat zou betekenen dat er mogelijk nog veertig turbines over de provincie verdeeld moeten worden, het liefst in groepjes geclusterd.

‘Onbespreekbaar’

Maar welke gemeente stapt naar voren? Eén van de insprekers dinsdagavond was VVD'er Steven Verhaar, raadslid in Wijk bij Duurstede. Zijn partij is deel van het college. Verhaar is verontwaardigd dat zijn gemeente is opgenomen op de lijst met mogelijke windlocaties, terwijl Wijk bij Duurstede al voldoet aan de RES-afspraken. ‘Zoals u ongetwijfeld weet, zijn windturbines al jarenlang een punt van discussie in onze gemeente. Voor ons als VVD niet: in de vorige coalitieperiode waren er duidelijke afspraken rondom windenergie, namelijk onbespreekbaar.’

Waarna hij nog verwees naar een burenruzie met een belendende gemeente: ‘Groot was onze verontwaardiging toen onze buurgemeente Houten, na jaren discussiëren over een viertal windturbines langs het Amsterdam Rijnkanaal op de grens met onze gemeente, overstag ging en een vergunning afgaf.’

Onverzettelijk

Ook een raadslid van Renswoude klonk onverzettelijk. ‘Wij zijn in Renswoude gespecialiseerd in het tegenhouden van provinciale plannen’, zei oud-VVD'er Bart Bisschop namens de Onafhankelijke Partij Renswoude. ‘Van 2007 tot 2011 speelde hier een gedwongen gemeentelijke herindeling. Net als toen, denderde de provincie door en werd zij uiteindelijk gestopt door de landelijke politiek. (...) Ik wens u veel succes en sterkte als u toch denkt locatie 96 te kunnen doorzetten.’

Het lijkt onontkoombaar dat na de zomer de spanning tussen meerdere Utrechtse gemeenten en de provincie zal oplopen. Gemeenten als Eemnes, Houten, IJsselstein, Oudewater, Renswoude, Stichtse Vecht en Utrechtse Heuvelrug hebben bij de provincie aangegeven geen grote (extra) windturbines te willen. Toch vinden zij zichzelf terug op de lijst met kansrijke locaties.

Gemeenten hebben tot het zomerreces de tijd een raadsbesluit te nemen. Blijkt dat met de bekend geworden plannen de RES-doelen niet gehaald worden, dan neemt de provincie voor de restopgave alsnog projectbesluiten voor windlocaties.