Uitsterfconstructie

Recreatiepark ‘Ravijnzicht’ ligt tussen het Drentse Gieten en Gasselte. Er staan zo’n dertig kleine houten bungalows, met ‘ ruime wastafel’, douche en wasmachine. Bad en vaatwasser ontbreken. Het zwembad is tot nader order buiten gebruik. De moderne toerist loopt niet warm voor deze spartaanse soberheid. De meeste bungalows worden nu verhuurd voor langere tijd; de rest staat leeg. De bewoners zijn veelal mensen die hun huis hebben verkocht en nog niets nieuws hebben, zegt Ben Breij, die met zijn vrouw drie bungalows bezit in het park. In de praktijk gaan recreatieve verhuur en bewoning voor langere tijd niet samen zegt hij.

Wilma van den Berg is dat met hem eens. Zij is advocaat van de familie Van den Berg die ook meerdere bungalows heeft in het park. De dagindeling en behoeften van beide doelgroepen lopen te zeer uiteen. De eigenaren en bewoners snakken daarom naar een duidelijk regime voor het park: permanent of tijdelijk. Sinds de oprichting van het park rond 1970 is permanente bewoning toegestaan. Maar de gemeenteraad van Aa en Hunze, waartoe Gieten behoort, voert een verbod op permanente bewoning in bij de herziening van het bestemmingsplan. Het verbod geldt niet voor bungalows, waarvan de bewoners er al vóór 31 oktober 2003 in zaten. Hoe lang zij er wonen, moet blijken uit de gemeentelijke basisadministratie.

Gedeputeerde Staten van Drenthe keuren het verbod goed, maar onthouden hun goedkeuring aan de uitzonderingen. Een woonbestemmingis niet toegestaan omdat het park buiten de rode contouren ligt - de grens waarbinnen gebouwd mag worden. Tegen het besluit van GS komen Breij c.s. en Van den Berg c.s. met succes in het geweer bij de Raad van State. Die vindt het verbod en de persoonsgebonden uitzonderingen in strijd met de rechtszekerheid. De gerechtvaardigde rechten en belangen van de bestaande, legale gebruikers worden te veel beperkt.

De Raad van State beveelt twee alternatieven aan, die beide een algemene uitsterfconstructie bevatten. Daarin laat de gemeente het gebruik voor niet-recreatieve bewoning toe. Maar als dat gebruik is beëindigd en sindsdien enige tijd is verstreken, mag dat gebruik volgens de Raad van State ‘niet meer terugkeren’.

Wanneer de permanente bewoning dan precies moet stoppen, vindt Wilma van den Berg niet duidelijk. Dat moet de gemeenteraad exact vaststellen. Van den Berg en Breij wijzen er wel op dat de gemeente de schade moet vergoeden als zij de bestemming wijzigt. Die schade valt lager uit als de gemeenteraad kiest voor permanent gebruik. Want om het park aantrekkelijk te maken voor toeristen, moeten de eigenaren flink investeren.

Dat de rode contouren permanente bewoning in beginsel verbieden, vinden Van den Berg en Breij niet doorslaggevend. De bungalows staan er immers al en voor het landschap maakt het niets uit of deze tijdelijk of permanent worden gebruikt. Breij: ‘De gemeente moet nu opnieuw beginnen. Wij wachten rustig af.’ De gemeente Aa en Hunze kan pas inhoudelijk reageren ‘als het college en de raad zijn geïnformeerd’.