Trucks, troep en trage procedures

Overlast door fout geparkeerde vrachtwagens

De problemen zijn groot, zegt Venlo, die aan de A67 ligt, de doorgaande weg van Rotterdam het Roergebied in. Op zondag mogen vrachtauto’s niet in Duitsland rijden, dus zetten chauffeurs hun auto net voor de grens stil. In Venlo dus. De parking aan de James Cookweg telt 225 plekken maar dat is bij lange na niet genoeg. Op een Duitse feestdag – en dat zijn er zo’n tien per jaar – staat het hutjemutje vol in Venlo, zegt beleidsadviseur Leon Peters van de gemeente Venlo.

‘Soms staan ze op de vluchtstrook, soms blokkeren ze gewoon wegen’, zegt hij. Volgens zijn inschatting staan er op zo’n feestdag maar liefst 300 tot 500 vrachtauto’s fout geparkeerd. Op andere dagen is het wat minder. Op zondag mogen vrachtauto’s Duitsland ook niet in en dan loopt het op tot 100 tot 200 trucks die verkeerd staan, ieder weekend.

Doden
Het is gevaarlijk, zegt Peters. In de afgelopen twintig jaar heeft hij een keer of drie meegemaakt dat andere weggebruikers op de op de weg geparkeerde trucks klapten. Met de dood tot gevolg. Verder is er veel ergernis dat chauffeurs hun behoeften langs de openbare weg doen – er zijn immers geen toiletten. Omdat ze in Venlo vooral op bedrijventerreinen staan, klagen burgers daar niet volop.

Maar in het dorp De Boekend bij Venlo, waar het af en toe vol staat, wel, zegt hij. Ze poepen en piesen niet alleen langs de weg, ze koken er zelfs, zegt wethouder Pieter Meekels (GOB) van Sittard-Geleen die met soortgelijke problemen kampt. Met VDL/Nedcar is inmiddels geregeld dat de chauffeurs de lading op het bedrijfsterrein mogen stallen tot die gelost kan worden, maar dan moeten ze de truck nog parkeren in een van de dorpen – dus rijden er nogal wat vrachtauto’s rond.

Er is in Sittard-Geleen wel een wegrestaurant waar ze kunnen parkeren, maar dan moeten ze consumpties gebruiken. Dat willen arme Oost-Europese chauffeurs niet. Meekels sprak op een beurs de transporteurs en toeleveranciers van VDL/ Nedcar er op aan om hen te bewegen mee te denken aan een oplossing. ‘Maar die zien dat als een probleem van de gemeente,’ verzucht de wethouder.

Zowel in Sittard-Geleen als in Venlo wordt gezegd dat de transportsector ook mee moet bewegen. Grote bedrijven met veel ruimte zouden hun terrein moeten openstellen voor vrachtauto’s. Bedrijven zitten er tweeledig in, zo is de constatering. ‘Ze willen wel hun vracht op tijd hebben, maar ze bieden niet allemaal parkeerruimte aan voor chauffeurs. Het zou mooi zijn als de grote bedrijven in Limburg ruimte op hun terreinen zouden aanbieden aan chauffeurs,’ zegt Meekels. ‘Bijvoorbeeld de eerste 50 meter van hun terrein.’ EVO/Fenedex en Transport en Logistiek Nederland zouden daar het bedrijfsleven warm voor moeten maken, vinden ze in Limburg. Ook zouden er ruimere vergoedingen voor parkeren moeten komen.

Bekeuren
Een woordvoerder van Transport en Logistiek Nederland (TLN) laat weten dat bedrijven wat betreft laten parkeren tegen het verantwoordingsprobleem aanlopen en het daarom liever niet hebben. TLN roept wel op tot het verstrekken van ruimere vergoedingen, zegt hij. Handhaving is ook een probleem, zegt Meekels. Hij wijst vooral op de communicatieproblemen tussen handhavers en de chauffeurs. ‘Het zijn veelal Hongaren, Roemenen en Bulgaren en die spreken zeer gebrekkig Engels.’

De Venlose beleidsambtenaar Peters ziet nog een ander probleem. Als er wordt gehandhaafd door de gemeente dan komen de kosten voor rekening van de belastingbetaler in Venlo, maar vloeien de opbrengsten in de rijkskas. Eigenlijk zouden dit soort boetes ook moeten kunnen worden gefiscaliseerd zoals met personenauto’s, denkt hij. ‘Dat zouden we graag willen en dat gaan we ook bespreken met het rijk.’

Hij zegt dat in Venlo private partijen wel zouden willen bekeuren. De ondernemer die (in Venlo) de parking beheert, heeft er economisch belang bij. ‘Door te bekeuren, of nog beter door te verwijzen naar zijn eigen parkeerplaats, zorgt de ondernemer voor een eigen positieve businesscase. Maar dat kan (nog) niet volgens de wet.’ Maar zelfs bij een actief handhavingsbeleid blijft het volgens wethouder Meekels dweilen met de kraan open. ‘Vrachtauto’s staan soms ook op nieuwe plekken dus dan is er weer een probleem: hoe vind je de daders snel?’

Co-financiering
Venlo zit echter niet bij de pakken neer en wil afspraken met alle betrokken partijen: provincie, rijk, EU en logistieke sector. Maar het blijkt complexe materie. Hoewel er miljoenen aan Europees geld beschikbaar zijn – 180 miljoen euro is er vorig jaar door de EU beschikbaar gesteld – stokt het nogal bij de binnenlandse uitvoering. Doordat er nog geen concrete afspraken zijn met de Nederlandse partijen, zijn de planning, de planologische randvoorwaarden en de co-financiering dus ook nog niet rond. Tegelijk zeggen alle betrokken partijen het een belangrijk probleem te vinden. Vooral het rijk mag wat sneller aansluiten, zegt Venlo.

De Tweede Kamer vindt dat desnoods rijksgrond beschikbaar moet worden gesteld voor vrachtwagenparkeerplaatsen. Een motie van die strekking van de VVD en CDA is in 2017 aangenomen. Tweede Kamerlid Remco Dijkstra (VVD) vindt het van groot belang dat er snel voldoende en veilige truckparkings zijn. ‘Niet alleen omdat je ellendige chauffeursomstandigheden en parkeren naast de snelweg moet voorkomen, maar ook vanwege de veiligheid. Het aantal ladingdiefstallen is veel te  hoog en dat raakt ondernemers en het lokale vestigingsklimaat.’ In april diende hij Kamervragen in over dit onderwerp. Die zijn nog niet beantwoord.

De provincie Limburg is al sinds 2014 intensief bezig om beveiligd vrachtwagenparkeren in Limburg op de kaart te zetten. Daarnaast werkt de provincie samen met de provincies Gelderland, Noord-Brabant en Zuid-Holland, het Havenbedrijf Rotterdam en het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in het MIRT Goederenvervoerscorridors. Daarin wordt gestreefd om in 2025 2.200 vrachtwagenparkeerplaatsen te realiseren langs de Europese Goederenvervoerscorridors Oost-Zuidoost, waar onder andere de A67, bij Venlo, onderdeel van uitmaakt.

Als coördinator van de Intentieovereenkomst 2015 over vrachtautoparkeren onderkent Limburg de problemen, zoals steeds toenemende verkeersonveilige situaties, sociale onveiligheid, met name overlast in woonwijken en georganiseerde (transport)criminaliteit. De provincie werkt intussen dan ook aan locaties voor truckparkings, naast de uitbreiding van de parking aan de James Cookweg in Venlo.

Europees geld
Limburg heeft vier locaties op het oog. Welke vier dat zijn, wil Limburg nog niet kwijt. De komende maanden wordt onderzocht hoe ze worden ontwikkeld en dan wordt ook het gesprek met omwonenden, verantwoordelijke gemeenten en andere belanghebbenden aangegaan. De locaties komen uit een lijst van 32 mogelijke locaties en voldoen aan EU-regels, zoals de mogelijkheid voor een afgesloten hekwerk, 24/7 camerabeveiliging, digitale aanmelding en voldoende servicevoorzieningen voor het welzijn van chauffeurs.

Maar tot dusver is dus alleen de parking aan de James Cookweg in Venlo aangelegd. De gemeente wil graag een uitbreiding, het Europese geld is beschikbaar. Volgens de provincie wordt het terrein aan de James Cookweg op het Trade Port Noord in Venlo uitgebreid met 165 plaatsen. Na realisering zijn er dan 390 plaatsen beschikbaar. Die uitbreiding omvat drie hectare en kost circa 3,2 miljoen euro.

De EU draagt 660.000 euro bij, overige partners, zoals de gemeente en provincie, dienen de rest bij te dragen en dat is nog niet rond. Leon Peters van Venlo heeft er een hard hoofd in dat uitbreiding dit jaar aan de orde is. Hij gaat voor het rondkrijgen van de besluitvorming. Dan moet er misschien Europees worden aanbesteed en dan moet het planologisch traject volgen, met inspraakprocedures. ‘Tweeënhalf jaar komt dichter in de buurt.’

Inzet van drones
De provincie Limburg wil dat drones worden ingezet tegen de overlast van illegaal geparkeerde vrachtauto’s. De politieregio Limburg is met drie andere politieregio’s aangewezen als nationale proeftuin voor het gebruik van drones bij de politie. De politie gaat de drones inzetten bij plaatsen delict, maar ook bij grote evenementen. Daarnaast komen er testen in relatie tot grensoverschrijdende criminaliteit, wietteelt en drugsafvaldump.

Als het aan gedeputeerden Hubert Mackus (CDA) en Joost van den Akker (VVD) ligt worden tijdens dit experiment de drones ook ingezet voor surveillance bij de beveiligde vrachtwagenparkeerplaatsen, laat een woordvoerder weten. Leon Peters, beleidsadviseur van de gemeente Venlo, vraagt zich af of dat op korte termijn haalbaar is. ‘De betrokken partijen moeten eerst ervaring opdoen en dat gebeurt (vooralsnog) op heel kleine schaal’, zegt hij. 

Diefstal lading
Van de 437 ladingdiefstallen in Nederland zijn er vorig jaar 61 in Venlo gepleegd. Venlo is daarmee koploper in Nederland. De grootste kraak vond in 2018 plaats in Rotterdam waar voor 8 miljoen kobalt werd gestolen, een grondstof voor accu’s. Daarmee staat Nederland op plek twee in Europa, na het Verenigd Koninkrijk waar meer dan 2.500 incidenten waren.