Milieu-impact microplastics meten met nieuwe onderzoeksmethode

Door de toename in het gebruik van plastics, neemt de hoeveelheid microplastics in het milieu toe. De impact van deze kleine plastic deeltjes wordt echter nog niet meegenomen in milieu- en duurzaamheidsanalyses. TNO brengt daar verandering in met een nieuwe methode die binnen een levenscyclusanalyse (LCA) berekent hoeveel microplastics vrijkomen bij het maken, gebruiken en weggooien van een bepaald type plastic. Hoofdonderzoeker Anna Schwarz legt uit hoe deze methode werkt en wat de gevolgen zijn voor toekomstige milieu-analyses.

Gehele impact in kaart brengen

Eerder onderzoek van TNO toont aan dat een flinke reductie van microplastics haalbaar is door diverse maatregelen. Schwarz vertelt: “We weten al veel over de bronnen van microplastics en waar ze terechtkomen in het milieu. Over de milieu-impact is echter nog minder bekend. Bij TNO hebben we jarenlange ervaring met LCA, maar de impact van microplastics werd tot nu toe niet meegenomen. Daarom hebben we een nieuwe methode ontwikkeld die deze impact wel meeneemt, wat ons een stap dichterbij een volledig beeld van de impact van plastic producten brengt.”

Nieuwe methode

Voor de ontwikkeling van de nieuwe methode heeft TNO samengewerkt met het RIVM en de Radboud Universiteit. De methode berekent hoeveel microplastics vrijkomen bij het maken, gebruiken en weggooien van een plastic product, en wat er gebeurt als het in het milieu komt. De methode focust op de impact van microplastics in watersystemen en is beschikbaar voor anderen die er berekeningen mee willen doen. Producenten kunnen nu een eerlijkere vergelijking maken tussen plastic en alternatieve producten, inclusief bio-afbreekbare opties.

Eerste resultaten

De nieuwe methode is al toegepast in studies, zoals bij de vergelijking van de microplastics impact van twee typen meerlaagse verpakkingsfilms. Opvallend is dat de degradatiesnelheid van plastics bepalend is voor de impact; hoe langzamer een polymeer degradeert, hoe groter de impact op het milieu.

Niet alleen negatieve impact op LCA

De methode kan ook positieve gevolgen hebben. Initiatieven die plastics uit het milieu verwijderen en recyclen, vermijden een hoop microplastics en dragen positief bij aan LCA-berekeningen. Waterschappen, overheden en bedrijven kunnen nu beter berekenen hoeveel reductie in milieu-impact hun opruimacties opleveren.

Dit is pas het begin

Met deze methode kunnen we de impact van microplastics op rivieren en de zee meenemen. In de toekomst willen we de methode uitbreiden om ook de impact op de bodem en de gezondheid van de mens mee te nemen.