Advertentie
ruimte en milieu / Nieuws

Meer prefab en geld stuwen woningproductie

De vraag naar woningen was dit jaar onverminderd hoog, de rente was laag en de huizenprijzen zijn sterker gestegen dan ooit: de sterkste groei in twintig jaar zelfs. Een gemiddeld huis werd in slechts een jaar tijd naar schatting zo’n 55.000 euro duurder.

24 december 2021
shutterstock-415535008.jpg

Het woningtekort neemt nog steeds toe, de huizenprijzen blijven stijgen en de nieuwbouwproductie blijft achter bij de vraag. Maar er is hoop: het aantal afgegeven bouwvergunningen stijgt en het nieuwe kabinet belooft gemeenten en corporaties achter de broek aan te gaan zitten om de opgehoogde doelstelling van 100.000 nieuwe woningen per jaar te halen.

De vraag naar woningen was dit jaar onverminderd hoog, de rente was laag en de huizenprijzen zijn sterker gestegen dan ooit: de sterkste groei in twintig jaar zelfs. Een gemiddeld huis werd in slechts een jaar tijd naar schatting zo’n 55.000 euro duurder.

Afvlakken
De woningmarkt is ongekend krap en dat zal op korte en middellange termijn ook zo blijven, volgens de Outlook Grondexploitaties 2022 van Metafoor. Maar de woningprijzen lijken volgens directeur Erik Berkelmans van het adviesbureau langzamerhand wel een plafond te bereiken. Hij voorziet dat de stijging op middellange termijn afvlakt naar een stabiel niveau.

‘De schaarste aan materiaal lijkt langzaam af te nemen waardoor verwacht mag worden dat, ook met het op gang komen van logistieke stromen, ook de stijging van de woningbouwkosten komende jaren langzaam zal afvlakken’, aldus Berkelmans.

Prijsdrukkend
De bouwsector heeft wel nog steeds te maken met materiaal- en personeelstekorten. Maar de orderportefeuilles van bedrijven in de sector zijn wel aan het afnemen. Als de concurrentie daardoor toeneemt, kan dat zomaar een prijsdrukkend effect gaan krijgen. Berkelmans plaatst daar wel een kanttekening bij. Niet alleen blijft de krapte op de arbeidsmarkt naar verwachting op termijn aanhouden, maar daarnaast zijn er sterke stijgingen te zien in de gas- en energieprijzen. ‘Dat leidt weer tot een opstuwend effect op de prijzen van bouwmaterialen, zoals beton, bakstenen en cement waarvan de productie veel energie vereist.’

Coalitieakkoord
Kijkend naar het regeerakkoord, ziet hij op onderdelen desalniettemin redelijk wat positieve ontwikkelingen die de spanning op de woningmarkt wat laten afnemen: het verlengen van zowel de investeringsimpuls voor woningbouw als het volkshuisvestingfonds, extra geld voor het met openbaar vervoer, fiets en auto bereikbaar maken van bouwlocaties. Voor dat laatste trekt het nieuwe kabinet 7,5 miljard euro uit.

Vergunningverlening
Voordat die maatregelen echt merkbaar effect gaan sorteren, zijn we minimaal een jaar verder. Een positieve ontwikkeling is inmiddels wel dat het aantal afgegeven bouwvergunningen stijgt. Weliswaar nog onvoldoende om in de groeiende woningbehoefte te voorzien, maar toch. De vergunningverlening trok in de eerste helft van 2021 sterk aan en de verwachting is dat het totale aantal verleende vergunningen voor nieuwbouwwoningen rond de 80.000 woningen uit gaat komen in 2021. Dat betekent dat na het dieptepunt van 2019 (60.000 vergunningen) er in zowel 2020 (70.000 vergunningen) als 2021 een toename van 10.000 vergunningen per jaar is gerealiseerd.

Prestatieafspraken
De ambities van het nieuwe kabinet zijn nog groter. ‘We versnellen de woningbouw tot rond de 100.000 woningen per jaar’, zo staat in het vorige week gepresenteerde coalitieakkoord. Die sprong van 75.000 naar 100.000 wil Rutte IV onder andere doen door innovaties te versnellen, zoals het opschalen van het bouwen van prefab-woningen en het transformeren van kantoren tot woningen. Gemeenten en provincies krijgen te maken met prestatieafspraken die de nieuwe minister voor Volkshuisvesting & Ruimtelijke Ordening met hen zal opstellen. En bindende prestatieafspraken komen er eveneens met woningcorporaties. In ruil voor de geleidelijke afschaffing van de gewraakte verhuurderheffing wordt van ze verwacht dat ze die daarmee geschapen investeringsruimte van 1,7 miljard euro gebruiken voor met name de bouw van flexwoningen en betaalbare huurwoningen.

Bouwpersoneel
Volgens de NEPROM, de vereniging van projectontwikkelaars, is de ambitie van het kabinet om de woningproductie fors op te schroeven haalbaar. ‘Wanneer we werkelijk gaan samenwerken en inzetten op slimme bouwsystemen met meer productie in woningfabrieken, dan moeten die ambities kunnen slagen’, aldus voorzitter Desirée Uitzetter van de belangenvereniging.

Ook Berkelmans denkt dat de mogelijkheid tot versnelling van de woningbouw deels in de hoek van de creatieve bouwoplossingen moet worden gezocht. Om de bouwproductie op te schalen maken ze steeds vaker gebruik van prefab modules. ‘Wanneer prefab bouwen de norm wordt, kunnen er grote schaalvoordelen optreden die een prijsdrukkend effect hebben op de bouwkosten. Daarnaast kunnen prefab woningen relatief snel worden gemonteerd. Hierdoor kan de  woningbouwproductie opgeschaald worden ondanks het tekort aan bouwpersoneel.’

Lees het volledige artikel in Binnenlands Bestuur nr. 24 van deze week (inlog)

Reacties: 9

U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.

Annemarie / Handhaver
Waarom nieuw bouwen? Er zijn zoveel schuren die leeg staan en die makkelijk omgebouwd kunnen worden tot woning. Helaas zijn het bestemmingsplan en de niet buigzame houding van de gemeente de redenen waarom deze ruimtes niet als woning worden gebruikt. Jammer, een flinke gemiste kans!
Piet / Jeugdzorg
Eens met @Bart. Internationale distributiebedrijven zijn een sprinkhanenplaag en ze halen al het personeel uit het buitenland. Slachterijen, tuinbouw, idem dito. We verdienen er niets aan en de kosten van deze gigantische arbeidsmigratie en het kapotrijden van onze wegen komen voor rekening van de belastingbetaler. We zijn een doorvoerland voor goedkope rommel, een varkensflat land en een land van waterige tomaten. Willen we daarmee doorgaan op deze voet?? Daarnaast het asielcircus en gezinshereniging aanpakken. Dan gaat de druk van de woningmarkt af en kunnen we ons land leefbaar houden. Politici moeten leren denken in het stellen van grenzen. Hebben we al die migranten nodig om de vergrijzing van te betalen? Gelul. Japan heeft ze ook niet en het gaat prima. Dan staan er straks dorpen leeg, so what!! Is in Japan ook het geval, maar daar begint men niet zoals in Nederland direct hysterisch te gillen over “krimp”. Ach ach er is geen schooltje meer binnen 5 km afstand. Wat een probleem hebben we toch.
Ab / beleidsmedewerker
Als we nu eens met milieuregels en arbeidsregels de distributiesector, tuinbouwsector, veeteelt etc. aanpakken, dan gaan die 750.000 arbeidsmigranten naar huis en dan is het woningbouw probleem grotendeels opgelost. De sectoren gaan dan terug naar een normale omvang. Geen 85% varkensvlees meer exporteren, maar 10% ofzo. Gewoon zoals het was in de jaren ‘70 van de vorige eeuw. Maar wat doet het kabinet? Niet de vervuiler betaalt, maar de vervuiler wordt betaald. We gaan een paar boeren uitkopen om woningbouw mogelijk te maken. Van ns belastinggeld.
per / gepensioneerd
@Bart Het probleem in nedeland is dat we meer buitenlandse arbeiders nodig hebben om de vergrijzing van de bevolking te compenseren ,als we dit niet doen zal een pensioen een uitnamen zijn voor ouderen. We kunnen niet terug naar de jaren 70 dat is een ''toen was geluk heel gewoon'' gedachtegang heel leuk maar absoluut niet realistisch.
per / gepensioneerd
Ik kan me de noodwoningen van na de oorlog nog herinneren men zal op die manier en met die politieke druk huizen moeten bouwen de komende jaren.
Jos Brouwer / secretaris PAL
Het zou mooi zijn als er meer modulair gebouwd gaat worden, natuurlijk wel met behoud van variatie, wat met flexibele productie heel goed mogelijk is. Opgeleid als industrieel ontwerper (TU Delft) begreep ik nooit goed waarom woningen niet voor een groot deel of geheel uit de fabriek komen, omdat je dan een veel hogere kwaliteit en arbeidsproductiviteit kunt bereiken, met betere arbeidsomstandigheden en veel minder faalkosten. Wel vergt dat aan de voorkant stevige investeringen, die echter door de genoemde voordelen goed kunnen renderen. Eindelijk zie ik nu enkele investeerders en bedrijven die nu in deze markt stappen. Met de huidige huizenprijzen lijkt succes voor het grijpen.
Jos Brouwer / secretaris PAL
Het zou mooi zijn als er meer modulair gebouwd gaat worden, natuurlijk wel met behoud van variatie, wat met flexibele productie heel goed mogelijk is. Opgeleid als industrieel ontwerper (TU Delft) begreep ik nooit goed waarom woningen niet voor een groot deel of geheel uit de fabriek komen, omdat je dan een veel hogere kwaliteit en arbeidsproductiviteit kunt bereiken, met betere arbeidsomstandigheden en veel minder faalkosten. Wel vergt dat aan de voorkant stevige investeringen, die echter door de genoemde voordelen goed kunnen renderen. Eindelijk zie ik nu enkele investeerders en bedrijven die nu in deze markt stappen. Met de huidige huizenprijzen lijkt succes voor het grijpen.
Jos Brouwer / secretaris PAL
Om mijn eerdere reactie aanschouwelijk te maken, zie voor een voorbeeld van prefab houtskeletbouw de video over startblock:

https://youtu.be/9ALbskUC6eM



H. Wiersma / gepens.
Om de woningbouwproductie weer op gang te krijgen dienen o.a. de volgende horden te worden genomen:

1. de stikstof, Pfas en Pas-problematiek dient te worden opgelost.

2. er moeten voldoende bouwvakkers zijn en/of worden opgeleid.

3. er moet voldoende bouwgrond beschikbaar zijn/komen (vanwege de daaraan verbonden financiële risico's hebben de gemeenten zelf over het algemeen weinig bouwgrond meer in handen).

4. om snel te kunnen bouwen moet er veel planologische bureaucratie bij Overheden worden overruled.

5. er moeten vooral levensbestendige woningen voor alle verschillende categorieën worden gebouwd, dit voor 1 - 4/5 persoons huishoudens afhankelijk van de behoefte.

Advertentie