Het Circulair Ambachtscentrum. Waar zit de kop en de staart?

Circulaire Ambachtscentra zijn ‘hot’. Inmiddels zijn er in Nederland al meer dan 50 opgestart en breidt het fenomeen zich uit als een olievlek. Het blijkt een goed realiseerbare activiteit in de transitie naar een circulaire economie. Maar wat zijn die ambachtscentra nu precies en welke benaderingswijze werkt het beste? In dit blog vertellen we u meer.

De elementen van een Circulair Ambachtscentrum

Een Circulair Ambachtscentrum is simpelweg een verzameling van activiteiten om producten te hergebruiken. Zowel het afdanken als de verkoop van nieuwe (gerepareerde, opgeknapte of nieuw samengestelde) producten komen hier bij elkaar. Elementen die vrijwel altijd een rol spelen zijn: inname van consumentengoederen, reparatie en verkoop. Ook worden er vaak andere diensten bij een Circulair Ambachtscentrum verricht, zoals demontage en het invullen van sociale werkvoorziening en onderwijs. Tot slot kan een Circulair Ambachtscentrum een plek zijn voor kleine bedrijfjes en kunstenaars die nieuwe producten uit oude materialen of onderdelen maken. Op deze manier draagt een Circulair Ambachtscentrum bij aan de maatschappelijke impact. 

Milieustraat nieuwe stijl

Veel gemeenten hebben milieustraten of gemeentewerven die verouderd zijn, uitbreiding nodig hebben of verplaatst moeten worden. Laat dat nu een uitgelezen kans zijn om na te denken over een nieuw ontwerp waar een Circulair Ambachtscentrum in verwerkt kan worden! Dat kan al heel eenvoudig door een container te plaatsen met verrijdbare rekken. Of met bakken waar burgers hun producten in kunnen plaatsen die nog geschikt zijn voor hergebruik. En deze vervolgens door de kringloopwinkel te laten ophalen. Idealiter helpt (het personeel van) de kringloopwinkel ook bij de selectie en informatievoorziening. 

Op een meer integrale manier kan dit ook vormgegeven worden door een verhoogde straat te maken met bakken voor gescheiden stromen op een lager niveau en daar mogelijkheden voor kleine ondernemers of kunstenaars bij te ontwikkelen die aan de slag gaan met de reststromen. Een goed voorbeeld daarvan is het Upcyclecentrum in Almere.

Ook aan de ruimtelijke ontwerpkant kan hier rekening mee gehouden worden. Kies voor een Circulair Ambachtscentrum bijvoorbeeld voor een plek waar andere onderdelen van het ambachtscentrum, zoals de kringloop, al in de buurt zitten. Je kunt dan een ambachtscentrum gaan bouwen vanuit de inzamelingskant.

Kringloop 2.0

Een andere benadering is het Circulair Ambachtscentrum op te starten vanuit een bestaande kringloop. Een ideaalplaatje zou dan zijn om een kringloopwinkel te ontwikkelen tot een locatie waar ook het repair café inhuist, waar met leerlingen van middelbaar en beroepsonderwijs wordt gewerkt, waar ondernemers en creatievelingen producten maken en waar misschien ook wel de horeca een plaats vindt. Maar ook het sorteren van textiel, de demontage van elektronische apparatuur of een fietsenwerkplaats zijn activiteiten die bij verschillende Circulaire Ambachtscentra in Nederland al een plaats hebben gevonden. 

Hoe realiseer je een Circulair Ambachtscentrum? 

Het realiseren van een Circulair Ambachtscentrum start met de activiteiten die er al zijn in een gemeente of regio. Of dat nu vanuit de afvalkant start (de milieustraat nieuwe stijl) of vanuit de hergebruikte producten kant (de kringloop 2.0), dat kan allebei. Het is goed te realiseren dat het verschillende benaderingswijzen zijn, met verschillende doelstellingen en verschillende afdelingen binnen de gemeenten. Maar dat deze uiteindelijk tot hetzelfde doel leiden, namelijk een keten van inname, verwerking en afzet van hergebruikte goederen. En dat de burger bij allebei centraal staat. Daarom pleiten wij voor vroegtijdige integratie van de verschillende kanten: milieustraat en kringloop horen onlosmakelijk bij elkaar als je wilt komen tot een Circulair Ambachtscentrum. Verbind kop en staart om de kringloop te sluiten! Dat hoeft niet per se fysiek bij elkaar te zijn. Kijk met name ook hoe organisatorisch kop en staart met elkaar verbonden kunnen worden.  

Laat u adviseren 

Als u als organisatie rondom recycling of hergebruik, of als gemeente wilt weten wat de kansen in uw lokale situatie zijn, laat u zich dan inspireren door de voorbeelden van Circulaire Ambachtscentra in Nederland. Met de ervaring die we als Royal HaskoningDHV in tientallen projecten hebben opgedaan rondom (om)bouw van milieustraten, recycling, hergebruik van goederen en de vorming van netwerken, kunnen we uitstekend als partner optreden. We helpen u graag met de zoektocht naar wat een Circulair Ambachtscentrum kan betekenen voor uw gemeente of regio. 

Onze adviseurs helpen u graag op weg

Neem contact op