Betonnen 'legoblokken' vormen eerste circulaire viaduct

Eind 2018 werd het eerste modulaire viaduct in gebruik genomen. 9 maanden later volgde demontage. Het viaduct ligt nu klaar voor hergebruik. Ook won het de Betonprijs 2019. Rijkswaterstaat-medewerker Rob Valk is als adviseur circulaire economie betrokken bij het bouwteam en vertelt over zijn ervaringen.

Op Bruggenbank.nl worden gebruikte bruggen aangeboden. Klaar voor een volgend leven op een andere plek. Dat kan ook met viaducten, zou je zeggen. Maar viaducten laten zich niet zomaar vervoeren. Daarom is er een circulair betonnen viaduct ontwikkeld, dat modulair, schaalbaar, de- en remontabel en daardoor volledig herbruikbaar is.

Bestaat er al een markt voor gebruikte viaducten?

Rob Valk: "De filosofie achter een demontabel ontwerp is dat je herbruikbare onderdelen hebt. Om aan de voorkant te bedenken hoe je aan de achterkant hergebruik mogelijk gaat maken, heb je een markt nodig. In de praktijk zien we nu vaak dat viaducten niet het einde van hun technische levensduur halen, maar om functionele redenen eerder gesloopt worden. Daardoor benutten we de waarde van de grondstoffen en onderdelen nog niet optimaal."

"Stel nu dat je iets herbruikbaar maakt. Door het anders te doen creëer je je eigen markt. Bij Rijkswaterstaat hebben we zo’n 3000 viaducten. Aan bijvoorbeeld de Bruggenbank, waar onlangs nieuw leven ingeblazen is, zie je dat er een markt ontstaat. Of in ieder geval is er sprake van een aanbod en van een marktplaats."

Hoe zien die modules eruit?

De betonnen elementen zijn gemaakt met nokken en uitsparingen aan de zijkanten, waardoor ze in elkaar passen, als een soort legoblokjes. "We zien veel potentie in losmaakbaarheid. Dus een hele ligger losmaken of bijvoorbeeld een ligger in losse elementen opdelen. Die losmaakbaarheid is een kans om de circulariteit en waarde hoog te houden en grote delen van viaducten opnieuw te kunnen gebruiken."

Wat is de impact van jullie project?

"Wij hebben de milieu-impact berekend met de milieukostenindicator (MKI) en naar circulariteit gekeken volgens de CB’23-leidraad. De initiële impact van het circulaire viaduct ligt hoger dan dat van een regulier, conventioneel viaduct. Maar zodra je het viaduct voor een tweede keer gebruikt, ga je al veel beter scoren dan bij de reguliere aanpak."

"Uit de evaluatie blijkt dat een gelijkwaardige samenwerking met de partners een rode draad is. Dat we allemaal het prototype gerealiseerd wilden zien. Voor de circulaire economie heb je kennis en informatie nodig uit de gehele keten. Dat vraagt om een open en gelijkwaardige samenwerking met vertrouwen in elkaar. Dat is het belangrijkste aspect van het totale verhaal."

Open Leeromgeving

Alle opgedane kennis en ervaring is gedeeld in een Open Leeromgeving. Als vervolg gaat Rijkswaterstaat bedrijven actief ondersteunen bij het uitwerken en doorontwikkelen van circulaire viaducten en bruggen, via een Strategic Business Innovation Research (SBIR).

Circulaire economie in de bouw

Circulair bouwen is een noodzaak, zowel voor gebouwen als voor grond-, weg- en waterbouw (GWW). De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) werkt met diverse partners aan de vorming van de realisatie van een circulaire economie in de bouw. Zo willen we samen de komende jaren flinke stappen zetten naar een volledig circulaire economie in 2050.

Meer weten?

• Circulair bouwen
• Open leeromgeving
• Film: Een viaduct met slimme eigenschappen
• Nieuwsbericht Rijkswaterstaat
• De circulaire bouweconomie

In opdracht van

• Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat

Ook interessant voor u

• Circulaire economie