'Provincies moeten meer doen aan kwaliteit drinkwater'

De waterkwaliteit in wingebieden van drinkwater in de Randstad staat onder druk. Het belang van goed drinkwater moet beter worden behartigd, en de provincies Flevoland, Utrecht, Zuid-Holland en Noord-Holland kunnen daarin meer doen. Dat schrijft de Randstedelijke Rekenkamer in een onderzoeksrapport.

Kwaliteit

Drinkwaterbedrijven in de provincies halen hun drinkwater uit diverse bronnen, zoals uit de grond van de Utrechtse Heuvelrug, uit de duinen en uit de Rijn en Maas. Maar juist in deze provincies staat de kwaliteit van de waterbronnen onder druk, onder andere door het verzilten van bronnen en verontreiniging door meststoffen of chemicaliën. De kwaliteit van het drinkwater is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle overheden, maar de bescherming van bronnen conflicteert steeds vaker met woningbouw, landbouw en energietransitie.

Overschrijding

Dat blijkt ook uit de cijfers: uit de gebiedsdossiers die provincies voor drinkwaterwinning opstellen, blijkt dat bij zowel winning uit oppervlaktewater als grondwater eisen en signaleringswaarden voor vervuiling worden overschreden. Toch heeft die overschrijding zelden gevolgen.

Bescherming

Provincies hebben een grote rol in de bescherming van drinkwaterbronnen. Zij zijn verantwoordelijk voor grondwater, maar ook voor het aanwijzen van beschermingsgebieden, het maken van regels voor bescherming en kaders voor het regionale waterbeheer. Maar juist het toezicht op de regels ligt bij de Omgevingsdiensten. Volgens de rekenkamer hebben de provincies de bescherming van drinkwaterbronnen vaak wel in hun beleid opgenomen, maar schiet de uitvoering tekort. ‘Zo zijn de regels die gelden in beschermingsgebieden niet voldoende bekend, zijn gebieden niet altijd (goed) verankerd in bestemmingsplannen en worden het toezicht en de handhaving niet altijd goed uitgevoerd.’

Netvlies

Volgens de rekenkamer moet het belang van drinkwater ook in ruimtelijk opzicht beter worden behartigd. Juist bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen moet waterkwaliteit zwaar worden meegewogen. Dat moet bovendien bij de provincies, maar ook bij andere overheden op het netvlies staan. ‘Het aanpakken van bestaande problemen en het voorkomen van nieuwe problemen is niet alleen iets van de provincie en daarbinnen niet alleen iets van een afdeling.’