Oneerlijke timing

In het Twentse Markelo heeft Molenaars Fokbedrijf enkele stallen met ruim duizend zeugen. Molenaar wil uitbreiden tot 1850 zeugen. Daarvoor moeten de stallen worden vernieuwd en het grondoppervlak met 40 procent uitgebreid. Een extra bouwlaag wordt te duur en is dus niet de bedoeling.

Bij de ver- en nieuwbouw zullen luchtwassers worden geplaatst, zodat het bedrijf voldoet aan de best beschikbare milieutechnieken. Maar enkele omwonenden tekenen bezwaar aan tegen het bestemmingsplan, dat niet alleen de uitbreiding mogelijk maakt, maar in theorie ook een extra bouwlaag. De omwonenden vragen de voorzieningenrechter het bestemmingsplan te schorsen. Maar dat wijst de rechter af.

Daarna vraagt en krijgt het bedrijf een bouwvergunning. Ook daartegen maken de omwonenden bezwaar. Die procedure verloopt snel. Op 4 september 2009 komt de bezwarencommissie met haar verslag. En op maandag 7 september verklaren B en W het bezwaar van de omwonenden ongegrond op basis van het herziene bestemmingsplan. Dit omstreden plan geldt op dat moment gewoon, zo heeft de Raad van State tien jaar geleden bepaald in zijn uitspraak over een bouwvergunning in de gemeente Tegelen.

Op woensdag 9 september zet de Raad van State een streep door het gewijzigde plan, omdat de milieueffectrapportage ontbreekt. Die is nodig omdat het plan een extra bouwlaag toestaat. Als B en W twee dagen hadden gewacht, hadden ze het bezwaar op grond van het oude bestemmingsplan gegrond moeten verklaren. In de ogen van de rechtbank Almelo hebben B en W het daarom oneerlijk gespeeld. Het college had op maandag kunnen weten dat de uitspraak over het bestemmingsplan op woensdag zou komen. Door de voortvarende timing hebben B en W het bedrijf bevoordeeld boven de omwonenden. En dat vindt de rechtbank in strijd met het fair play-beginsel.

Voor adviseur Marcel Middelkamp van de omwonenden is het harde oordeel van de rechter uniek. Maar volgens de gemeente Hof van Twente had het college niet kunnen voorzien dat het herziene plan zou sneuvelen. De omwonenden hebben ook helemaal niet gevraagd om te wachten met het besluit op bezwaar. Bovendien hadden zij toetsing aan het herziene bestemmingsplan eenvoudig kunnen voorkomen door aan de hoogste bestuursrechter te vragen het vaststellingsbesluit van dat plan te schorsen.

Molenaars advocaat Johan van Groningen vindt de uitspraak van de rechtbank ‘evident onjuist’. ‘Je kunt een gemeente nooit een verwijt maken als zij tijdig besluit.’ Zowel Van Groningen als de gemeente wijst erop dat de bewoners langer in de stank zitten nu de bouw wordt uitgesteld.

Vindplaats: LJN BK3196 (Hof van Twente) en LJN AA4296 (Tegelen)