Veel woonoplossingen nog onbenut

We staan in Nederland voor een omvangrijke woonopgave. Volgens Bouwend Nederland zijn er één miljoen nieuwe huizen nodig. Voor bouwen in het groen is nauwelijks draagvlak en nieuwe vinex-wijken willen we niet meer. Wat dan wel? Er zijn nog genoeg oplossingen die nauwelijks serieus zijn onderzocht; goedkope en duurzame oplossingen, waarbij de weilanden groen blijven.

Zo zijn er babyboomers die hun half lege nest best wel met anderen zouden willen delen. Misschien wat onwennig, maar tegelijk ook heel logisch. Ik heb er goede ervaring mee. Zo namen mijn ouders, koud nadat ik ging studeren, drie jonge statushouders in huis. En sinds mijn kinderen zijn uitgevlogen woon ik met twee arbeidsmigranten; werkende jongeren uit Limburg en Noord Holland met een tijdelijk contract en een laag inkomen. Als huiseigenaar mag je dan een deel van de hypotheek niet meer aftrekken en je moet even een badjas aan als je naar de douche loopt, maar dat went snel en er staan veel voordelen tegenover. Lage woonlasten voor alle partijen, een kijkje in het leven van een ander en een hoop gezelligheid als we eens in de week samen eten. 

Airbnb heeft laten zien dat we veel ruimte hebben om te delen. Hoeveel zou dat zijn als we hierop actief inzetten, niet alleen bij koophuizen, maar ook bij huurhuizen?  Hoeveel ruimte zou er beschikbaar komen als mensen niet op hun uitkering worden gekort als zij hun woning willen delen? Als ze hun huurhuis, zolang ze er zelf wonen, ook voor anderen mogen open stellen? Een dergelijke maatregel kost de samenleving meer, maar levert ook wat op. Minder huurtoeslag, minder overtredingen, meer onderlinge zorg, lagere woonlasten en hopelijk ook hier een stuk gezelligheid.

En dan heb ik het nog niet over al die gebouwen die al jaren heel duurzaam voor zich uit staan te staren en nauwelijks worden gebruikt. Vaak wordt dan naar lege kantoren gekeken, maar ik zou u ook graag willen meenemen naar de fantastische mogelijkheden die halve of desnoods hele kerken, scholen, verzorgingshuizen, gevangenissen, wijkcentra en winkels bieden, vooral de snoepjes die het bewaren waard zijn of waar ruimere bewoning voor meer veiligheid kan zorgen. Ruimte zat. Waar het aan ontbreekt zijn positieve prikkels om de beschikbare ruimte beter te benutten.  

Ik vrees dat we met het huidige ruimtelijk beleid, de focus op nieuwbouw en onze “verdienmodellen” de volgende generatie opzadelen met veel te veel oude meuk en een niet te betalen hoeveelheid bebouwde ruimte. Dit bovenop de lasten die ze toch al moeten dragen. Hoe leuk kan het zijn je huis een beetje toekomstbestendig achter te laten? Misschien zijn er wel meer babyboomers die de splitsing, verbouwing en verduurzaming van hun huis en dat van hun buren ter hand te nemen. Daar zit veel vakmanschap, het scheelt in kosten, verlicht het personeelstekort in de bouw en dan houden we het ook tussen generaties nog een beetje gezellig.      

Ik ben benieuwd of aan de klimaattafels serieus naar dit soort oplossingen worden gekeken en bijbehorende  beleidsmaatregelen serieus in beeld worden gebracht, waaronder het wegnemen van perverse prikkels voor ruimteverspilling. Ondertussen kijken wij op 27 juni a.s. in Bouwstenen-verband, samen met het H-team en het Expertteam Transformatie, welke bijdrage we met bestaande  vastgoed aan de woonopgave kunnen leveren; ieder vanuit zijn eigen rol. We hopen daar ook veel beleidsmedewerkers uit het woondomein te treffen. U bent van harte welkom.  

Ingrid de Moel

Meer columns van Ingrid de Moel leest u hier