‘Belangstelling voor uitkoopregeling boeren nog onduidelijk’

Tot nu toe hebben zich ongeveer duizend boerenbedrijven gemeld voor vrijwillige uitkoop in het kader van de stikstofaanpak. Of de regeling daarmee succesvol is, is volgens het Interprovinciaal Overleg nog niet te zeggen.

Mee- of tegenvaller

Nog niet de helft van het beoogde aantal boeren heeft zich bij provincies gemeld voor vrijwillige uitkoop in het kader van de stikstofaanpak, meldt NRC woensdag. Het kabinet wil twee- tot drieduizend boerenbedrijven uitkopen. Het Interprovinciaal Overleg (IPO) wil het aantal boeren dat zich tot nu toe gemeld heeft niet kwalificeren als een tegen- of meevaller.

Losse schroeven

Tot nu toe hebben zich ongeveer duizend van deze bedrijven gemeld. Dit volgt uit een ‘snelle inventarisatie’ van het IPO. Het IPO verwacht dat meer boeren zich zullen melden op het moment dat de uitkoopregeling definitief is. Dit is op zijn vroegst in april 2023. De toekomst van de voorgenomen regeling staat op dit moment nog op losse schroeven, omdat deze mogelijk in strijd is met de Europese regels voor staatssteun, bleek onlangs uit een advies van de landsadvocaat.

Stikstofuitdaging

De omvang van de stikstofuitdaging verschilt per provincie. Op sommige locaties is de natuur overbelast, of bevinden zich zogenaamde piekbelasters. Hoeveel boeren zich per provincie hebben gemeld is nog niet bekend. Dit is volgens het IPO op dit moment ‘niet relevant’, vanwege het gebrek aan een regeling, het feit dat boeren zich zowel bij de gemeente als bij de provincie kunnen melden en het feit dat de inventarisatie van het IPO zich niet alleen op uitkoop richt.

Verkopen of innoveren

Ook is niet duidelijk of de duizend boeren die zich hebben aangemeld allemaal bereid zijn tot verkoop van hun bedrijf. Het door IPO geschetste beeld gaat over ‘alle punten uit het rapport Remkes’. Dit betekent dat onder de groep van duizend melders niet alleen de boeren vallen die bereid zijn tot verkoop, maar ook de boeren die (mogelijk) willen innoveren, extensiveren of verplaatsen. Zolang er geen concrete uitkoopregeling is, kan het IPO niet zeggen hoeveel meldingen uitkoop als doel hebben. Daarnaast zal niet elke boer die zich wil laten uitkopen, voor uitkoop in aanmerking komen.

Gebiedsplannen

Voor de eerste uitkoopregeling (MGA1) kwamen in totaal 750 bedrijven in aanmerking. Dit resulteerde in totaal in 20 uitkopen. Bij deze regeling benaderden provincies actief veehouders, maar zij konden zich ook zelf melden. Dit zal ook gelden voor de uitkoopregeling die naar verwachting in april 2023 bekendgemaakt wordt (MGA2). In juli 2023 worden de zogeheten ‘gebiedsplannen’ gepresenteerd. Hierin leggen provincies de plannen voor stikstofreductie en natuurverbetering in specifieke gebieden, die zij in overleg met lokale overheden en partijen gemaakt hebben, vast. Pas dan kan volgens het IPO een duidelijker beeld worden geschetst van het aantal boeren dat tot verkoop bereid is.