Nieuwe Wro opmaat bestuurscrisis

Aanleiding voor de huidige bestuurscrisis in het Utrechtse provinciaal bestuur, was een motie in Provinciale Staten over de woningbouw in Rijnenburg, het nu nog groene gebied ten zuidoosten van verkeersplein Oudenrijn (A12-A2). Rijnenburg is in het provinciale coalitieakkoord van CDA, VVD en PvdA vorig jaar benoemd als een van de vier gebieden, waar tot 2015 in totaal ongeveer 85 duizend woningen gebouwd moeten worden.

De gemeente Utrecht wil in Rijnenburg maximaal zevenduizend woningen bouwen. Volgens de Utrechtse Statenfracties van PvdA, VVD, GroenLinks, Christenunie en SP moeten er echter ruim vijftienduizend woningen worden gebouwd. Rijnenburg is de enige grote woningbouwlocatie in de provincie Utrecht en alleen met zoveel te bouwen nieuwe woningen kan het voorziene woningtekort per 2015 worden aangepakt, menen de fracties. In de Statenmotie wordt expliciet verwezen naar de nieuwe, op 1 juli in werking getreden Wet ruimtelijke ordening (Wro). De Statenfracties wensen zonodig gebruik te maken van deze wet: als er sprake is van een provinciaal belang, moeten de woningen worden gebouwd, zelfs tegen de wil van de gemeente.

Uitvoerig overleg

PvdA-fractievoorzitter Wim Bos, opsteller van de motie: ‘Wij hebben uitvoerig overleg gehad met het CDA. De vraag was of we iets over onze nieuwe bevoegdheden in de motie moesten opnemen. De CDAgedeputeerde heeft ons gezegd: dat mag, maar niet als een dreigement naar de gemeenten. Dat hebben we gedaan. Maar terwijl het om het benoemen van een feitelijke provinciale bevoegdheid gaat, wilde het CDA uiteindelijk toch niet de nieuwe betekenis aan de nieuwe wet geven.’

VVD-waarnemend fractievoorzitter Remco van Lunteren: ‘Het CDA is terughoudend over het gebruik van het instrumentarium uit de nieuwe Wro, althans de christendemocraten zeggen niet wat ze vinden.’ Van Lunteren was voorzitter van de adhoc-Statencommissie die de invoering van de nieuwe Wro onderzocht. ‘Er was consensus over dat de provincie actief een rol moet oppakken.’ CDA-fractievoorzitter Petra Doornenbal: ‘Het grappige was dat alle fracties op 23 juni nog vonden dat de provincie niet bij voorbaat moet gaan zwaaien met het instrumentarium uit de nieuwe Wro. Wij vinden dat je eerst met gemeenten moet praten.’

Afgelopen week lieten de gemeenten Lopik, Montfoort, Nieuwegein, Oudewater, Woerden en IJsselstein weten dat zij tegen het voller bouwen van Rijnenburg zijn. Deze zes ‘landelijke’ gemeenten ten zuidoosten van de stad Utrecht zijn bang voor aantasting van het woon- en leefmilieu van hun inwoners als er meer woningen komen.