Waterschappen ‘vergaten’ mee te betalen aan dijkversterking

Tegen de afspraken in hebben waterschappen jarenlang niets bijgedragen aan dijkversterkingsprojecten binnen hun gebiedsgrenzen. In plaats van de verplichte eigen bijdrage van 10 procent, werd ‘circa 0 procent’ betaald.

Solidair

Dat meldt minister Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) in zijn brief aan de Tweede Kamer. De wettelijke afspraak in het hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP) was dat ieder dijkversterkingsproject solidair wordt gefinancierd: het rijk betaalt 50 procent, de gezamenlijke waterschappen 40 procent en het waterschap dat het project uitvoert 10 procent – de zogeheten Projectgebonden Eigen Bijdrage (PGEB).

Correctie

Naar onlangs aan het licht kwam, dragen de waterschappen met een versterkingsopgave minder bij dan de wettelijke PGEB van 10 procent. ‘In de praktijk is de PGEB inmiddels bijna 0 procent’, aldus de minister. In het evaluatierapport staat nog 1,1 procent, maar het meest actuele beeld is inmiddels circa 0 procent. ‘Dat is anders dan wat in de wet is beoogd en dit zal in de praktijk moeten worden nageleefd’, meldt Madlener. Er worden volgens hem meerdere stappen gezet om dat te corrigeren.

Terugwerkende kracht

De waterschappen hebben naar aanleiding van de constatering dat de beoogde 10 procent PGEB niet wordt gehaald afgesproken dat de 10 procent daadwerkelijk 10 procent moet zijn, ook met terugwerkende kracht. Inmiddels hebben ze een besluit genomen over de periode 2023 en verder: over die jaren bestemmen de waterschappen de niet-bestede eigen bijdrage voor HWBP-projectfasen van de eigen organisaties. Over de jaren ervoor – van 2014-2022 – hebben de waterschappen ook in principe besloten de niet-bestede eigen bedragen eenzelfde bestemming te geven.

Minder dijkversterkingen

Uit een recente evaluatie van de dijkversterkingsoperatie trekt Madlener de conclusie dat de eigen bijdrageregeling van 10 procent voorlopig blijft bestaan. Een meevaller voor de waterschappen is dat volgens de nieuwste berekeningen minder dijken hoeven te worden versterkt dan eerder geraamd. De PVV-bewindsman meldde de Tweede Kamer deze week dat er tot 2050 ongeveer 1400 kilometer dijk moet worden versterkt – 800 kilometer minder dan waarvan eerder werd uitgegaan. Dat betekent dat de verwachte kosten met de nieuwe inschatting ook lager zullen uitvallen. Eind 2023 was de kostenschatting nog 16 tot 33 miljard euro, volgens het nieuwe kabinet is dat 14 tot 23 miljard.