‘Kwellende eigenaar huis uitzetten’

Is het zo erg met burenoverlast?
‘Ja, op werkbezoeken hoor ik wat het met mensen doet. Het regent klachten. Geluidshinder, zwerfvuil, stankoverlast, vernielingen, intimidatie en soms zelfs geweld. Vooral woonoverlast door eigenaren van koopwoningen wordt ernstig onderschat. Gemeenten en corporaties treden steeds vaker op tegen overlastgevende huurders. Maar slachtoffers van voortdurend overlastgevende huiseigenaren lijken op zichzelf aangewezen.’

Slachtoffers konden zich melden via burenoverlast@pvda.nl. Wat leverde dat op?
‘In een maand tijd reageerden ruim 450 mensen. Van die reacties heeft 75 procent betrekking op eigenaren van een koopwoning. Opvallend is dat veel voorbeelden komen uit kleinere gemeenten. Burenoverlast is dus niet alleen een probleem van de grote stad.’

Welk beeld komt uit al die verhalen naar voren?
‘Vaak voelen slachtoffers zich machteloos. Als ze politie of gemeente inschakelen, horen ze te vaak dat er weinig of niets tegen overlast van een huiseigenaar te doen is.’

Hoe kan dat beter?
‘Ik heb het kabinet gevraagd met de VNG een Handreiking woonoverlast voor gemeenten te maken. Daarnaast moet er één loket komen, waar burgers terechtkunnen, speciaal voor overlastklachten. Achter dat loket zijn ambtenaren beschikbaar die precies weten wat mogelijk is. Want wettelijk kan al heel veel via de Wet Victor en Victoria (waarmee een gemeente vooral overlastgevende (drugs-)panden kan sluiten, red). In het uiterste geval kan met deze wet een huiseigenaar uit zijn woning worden gezet.’

Welke maatregelen beveelt u aan om zo’n drastische stap als huisonteigening te voorkomen?
‘In eerste instantie om bemiddeling. Niet meer vrijwillig, maar opgelegd door de gemeente. Als één van de partijen zich niet houdt aan de afspraken moeten er bestuurlijke boetes opgelegd kunnen worden. Of een dwangsom. In dat rijtje horen ook gebieds- of contactverboden.’

Pas daarna volgt huisuitzetting, ook van eigenaren?
‘Ja, het recht op een huis, weegt niet op tegen het recht op veiligheid en woongenot van anderen. Wie zich niet weet te gedragen moet tijdelijk of definitief uit huis worden geplaatst.

Kunnen gemeenten aan preventie doen?
‘Je kunt als gemeente leef- en omgangsregels in de Algemene plaatselijke verordening opnemen. Voor kopers van wie bekend is dat ze in het verleden voor veel overlast zorgden, kun je vóórdat ze hun nieuwe woning betrekken, een anti-overlastcontract afsluiten. Dan weet iedereen waar hij of zij aan toe is'.