Duurzaam leiderschap

Elke Week van de Circulaire Economie zou de laatste moeten zijn. Het tegendeel is waar. We constateren elk jaar weer dat aandacht voor circulaire economie en duurzaamheid nóg belangrijker is geworden. Ook dit jaar is de Week van de CE weer de belangrijkste tot nu toe. Met de coronacrisis en de aanstaande verkiezingen is er aan maatschappelijke beweging geen gebrek. Nu moeten we er met elkaar voor zorgen dat het beweging in de juiste richting is. Wij hebben volop ideeën over wat de juiste richting is en die delen we deze week in enkele artikelen. Vandaag delen wij onze visie op duurzaam leiderschap.

Dat we richting een circulaire economie bewegen valt inmiddels niet meer over te twisten. Overal in het land zien we initiatieven gefocust op het reduceren van verspilling, het sluiten van kringlopen en opwaarderen van grondstoffen die we als ‘afval’ beschouwen. Ondernemingen als Leadax, Oscar Circulair, Pretty plastic, maar ook Falafval zijn hands-on voorbeelden van koplopers in deze transitie. Maar het inzetten en doorzetten van de beweging richting de circulaire economie vraagt meer van leiders in organisaties dan het kunnen maken van een strategisch actieplan en financieel model. Leiderschap voor de transitie naar een circulaire organisatie wordt gerealiseerd door co-creatie. Duurzaam leiderschap vraagt om skills die de groep die in beweging moet komen inspireert, vertrouwen en eigenaarschap geeft over de beoogde veranderingen. Het gaat over het weten waarom de verandering nodig is, over het aantikken van de intrinsieke motivatie en het belangrijkste: de autonomie om met ideeën en actieplannen te komen.

In mijn ervaring met leiders van teams, organisaties en gemeenschappen die het is gelukt deze aspecten in hun team- en organisatieleden te activeren zie ik doorgaans vijf eigenschappen terugkomen bij duurzaam leiderschap: Maatschappelijk betrokken, Zelfbewust, Vertrouwen, Transparant en Verbindend.   

Maatschappelijk betrokken 

Het proces van verandering naar een circulair bedrijfsmodel begint met de ambitie meer maatschappelijke waarde te willen creëren dan een monetaire bijdrage aan de economie en aandeelhouders. Leiders van organisaties die circulariteit meer centraal zetten in hun bedrijfsmodel, of zelfs al helemaal om zijn, hebben een sterke drive om hun kinderen en kleinkinderen dezelfde kansen te geven als wij vandaag de dag hebben. 

Zelfbewust 

Leiders die anderen inspireren hebben zelfonderzoek gedaan en vanuit dit zelfonderzoek een duidelijke persoonlijke visie gevormd. Ze weten wat hun kwaliteiten zijn en waar ze aangevuld moeten worden om van plannen naar resultaat te komen en schromen niet om hulp te vragen. Zij zien zichzelf als gelijke aan iedere stakeholder waar ze mee te maken hebben in het nastreven van hun visie. Ik zie bij hen een krachtige combinatie van een bepaalde vorm van bescheidenheid en gedrevenheid om een positieve bijdrage te leveren aan de maatschappij waarin zij leven. Er zijn een aantal simpele manieren om deze vaardigheid in jezelf te ontwikkelen. Stel jezelf vragen als:  

Wat zijn mijn kwaliteiten en waar heb ik hulp bij nodig om mijn doelen te bereiken? 

Welke positieve impact op mijn omgeving kan ik met mijn kwaliteiten maken?

Vertrouwen 

Leiders die de organisatie door de transitie naar een circulair bedrijfsmodel leiden hebben het vertrouwen dat de uitkomsten van deze transitie een beter perspectief zijn dan het huidige model. Zij hebben dit vertrouwen opgebouwd door het uitdragen van een duidelijke visie, inzicht in een SMART plan van aanpak, hoe en door wie dit plan uitgevoerd kan worden en hierbij benodigde ondersteuning in te schakelen. Ook hebben zij vertrouwen in de medewerkers van de organisatie en durven zij taken uit handen te geven. Dit brengt mij op de derde eigenschap Transparantie. 

Transparantie 

Transparantie is een sleutelwoord in het aanzetten van eigenaarschap in anderen. Zonder transparant te zijn zullen anderen niet weten waar ze hun actie op kunnen richten. Duurzame leiders die hun organisatie door een transitie hebben begeleid, of dit nu naar een circulair, meer sociaal of ander bedrijfsmodel is, durven volledig transparant te zijn over de plannen en voortgang. Tegelijkertijd is het ook belangrijk transparant te zijn over eigen kennis en kunde zodat de medewerkers zien waar zij hun eigen kwaliteiten in kunnen zetten in het veranderproces. 

Verbinden 

Leiders die actief bezig zijn met het veranderen naar meer circulaire bedrijfsmodellen zijn ongelofelijk goed in verbinden. Verbinden van de huidige situatie met mogelijke kansen in de markt, verbinden met en van mensen met elkaar in de organisatie en daarbuiten. Dit komt onder andere doordat zij in staat zijn empathisch te zijn naar zichzelf en anderen. Ze luisteren met een open blik en spreken vanuit behoeften stelt hen in staat gemakkelijk te verbinden met anderen en hun individuele/ groepsperspectieven.

Zoals Duurzaam Bedrijfsleven ook beschrijft hebben we voor de transitie naar een circulaire economie een ander type bestuurder van organisaties nodig. Een bestuurder die hun eigen behoefte ondergeschikt maakt aan het maatschappelijk belang en langetermijnbelangen voor de kortetermijnwinst plaatst. Zonder dat winst helemaal uit beeld verdwijnt, natuurlijk. Want impact maken met je organisatie kan alleen als deze (nog) bestaat. Zoals overal in het leven gaat het om het opmaken van de balans die in ieder geval op lange termijn gelijk blijft of een betere situatie creëert. Dit geldt ook voor bedrijven die de verandering in (willen) zetten naar een circulair bedrijfsmodel.  

Wil je meer weten hoe die balans voor jouw onderneming goed in te richten zodat ook jij meekan in de transitie naar onze duurzame maatschappij? Neem dan even contact op voor een vrijblijvend gesprek! 

Contact
Msc Iris Nekeman
06-82 60 69 91 / i.nekeman@kplusv.nl