Lokale bestuurders breken staf over schaliegas notitie

Gemeenten, provincies, waterschappen en de drinkwaterbedrijven zijn kritisch over de manier waarop minister Kamp (Economische Zaken) de mogelijke winning van schaliegas in ons land voorbereidt. De procedure is te weinig transparant, de minister legt belangrijke advies zonder motivatie naast zich neer en de mogelijk schadelijke gevolgen voor bijvoorbeeld het grond- en drinkwater worden te weinig uitgewerkt.

Schriftelijk overleg

Dat schrijven de koepels VNG, Unie van Waterschap, IPO en Vewin in een gezamenlijke brief aan de Tweede Kamer. Zij doen dit aan de vooravond van een schriftelijk overleg tussen kamer en minister. Hierin staat de zogenoemde ‘Notitie reikwijdte en detailniveau (NRD) voor het planMER Schaliegas’ centraal. De minister geeft in deze notie aan hoe hij de (milieu)effecten van eventuele winning precies wil wegen en de gevaren wil afzetten tegen de mogelijke schade.

Zienswijzen genegeerd

De notitie roept onder de lokale en regionale bestuurders veel vragen op. Zij vragen zich onder meer af waarom de minister op veel punten vasthoudt aan de concept-tekst. ‘De minister heeft ervoor gekozen de concept NRD niet aan te passen op basis van de (2464!) ingekomen zienswijzen en reacties. De concept NRD, het advies van de Commissie m.e.r. en de Reactienota van de minister vormen ineens de definitieve NRD schaliegas. Dit leidt tot onduidelijkheid en is weinig bevorderlijk voor het verkrijgen van maatschappelijk draagvlak voor het proces en de resultaten daarvan’, aldus de koepels in hun gezamenlijke brief.

Geen samenhang met energierapport

Volgens de koepels zegt de minister in het planMER de discussie over nut en noodzaak van het winnen van schaliegas aan te willen gaan. Maar de langetermijnvisie op de rol van schaliegas in de energievoorziening komt niet aan de orde, zo stellen zij vast: deze zal worden geadresseerd in het Energierapport 2015. De koepels verzoeken de minister aan te geven hoe hij in het kader van de Structuurvisie antwoord kan geven op de vraag of hij schaliegaswinning in Nederland wil toestaan, zonder het Energierapport daarbij te betrekken.

Effecten boven- en ondergronds

Wat de koepels ook missen in de notitie is de uitwerking van eventuele winning op andere zaken die zich in de grond of daarboven afspelen. ‘Het gaat dan om effecten op de waterkeringen en waterveiligheid, grondwater, overstromingsgevoelige gebieden, aardkundige waarden, provinciaal cultuurhistorisch erfgoed, verkeer, landbouw, stikstof emissie, Cultureel Werelderfgoed, gezondheid van mensen en de diverse waterstromen die nodig zijn en vrijkomen voor de oprichting van de installatie en de winning van schaliegas.’

Ammunitie voor overleg

Om de Kamerleden heldere ammunitie te verschaffen in het overleg, sommen de koepels hun bezwaren aan het einde van de brief nog even kort en bondig samen. Het proces verloopt gebrekkig, de discussie over nut en noodzaak blijft achterwege en er is gebrek aan aandacht voor de relatie tussen de Structuurvisie schaliegas en de Structuurvisie ondergrond. Ook is onvoldoende aandacht voor de risico’s voor drinkwater. Thema's zoals volksgezondheid, grondwater, overstromingsgevoelige gebieden, landbouw, stikstof emissie, de effecten op de waterkeringen en waterveiligheid ontbreken. Tot slot is er te weinig overleg over de Structuurvisie schaliegas en de relatie met de Mijnbouwwet. De koepels vragen om een formele positie van de decentrale overheden in deze wet.