Ruimtenorm scholen volstrekt achterhaald

Het kabinet streeft naar beter onderwijs en kleinere klassen. Dat sluit mooi aan bij het advies van het Platform Perspectief Jongeren. Die ziet kleinere klassen ook als belangrijke voorwaarde voor goed onderwijs.

De politiek is echter nog niet zo ver, blijkt uit een bijeenkomst die de PO-raad op 11 februari 2022 met Kamerleden organiseerde. De aanwezigen hadden wel aandacht voor leerachterstanden, lerarentekort en corona, maar het verband tussen deze thema’s en de ruimte waarin kinderen hun werk moeten doen, werd niet gelegd.

Wat die ruimte betreft kunnen we rustig stellen dat de ruimtenorm voor het onderwijs volstrekt achterhaald is. De gebouwen zijn gebaseerd op onderwijs van 100 jaar geleden. Ondertussen hebben we een andere visie op onderwijs (meer gepersonifieerd), zijn allerlei diensten de school binnengekomen (logopedie, jeugdzorg) en is er soms een heel klaslokaal nodig om de installaties voor ventilatie een plek te geven. Gevolg: steeds minder ruimte voor de kinderen zelf.

Laten we eens kijken hoeveel ruimte kinderen in het onderwijs krijgen. Nu zitten er vaak 30 kinderen in een klas van ongeveer 50 vierkante meter. Een groep van 30 kinderen in de buitenschoolse opvang heeft recht op 105 vierkante meter. En de norm voor het werken op kantoor is bij 30 mensen zo’n 120 vierkante meter; het twee à driedubbele van wat nu in het onderwijs gangbaar is. Een varken heeft recht op meer ruimte dan een kind op school, maar dat terzijde.

  Voor goed onderwijs is zeker 2 tot 2,5 keer meer ruimte nodig dan kinderen nu hebben, vinden ook veel schoolleiders. En ze hebben ook ideeën over hoe die ruimte in te vullen. Dat hoeven geen klassen van 50 vierkante meter met gangen en 1 docent per klas te zijn. Het kan ook anders en met ondersteuners van buiten het onderwijs. Belangrijk om het daar nu met het onderwijs en de politiek over te hebben. De komende jaren moeten veel scholen worden verduurzaamd. En als we dan toch bezig zijn met de grote verbouwing, kunnen we het beter meteen goed doen. We gaan er in ieder geval vanuit dat het niet de intentie van het kabinet is om 30 kinderen in nog kleinere klassen te proppen.

Ingrid de Moel is directeur van Bouwstenen voor Sociaal, landelijk platform voor publiek gefinancierd vastgoed