Hulp bij financieringsvraagstukken voor onderwijshuisvesting

De kosten van onderhuisvesting van scholen zijn de afgelopen jaren gestegen. De middelen, onder meer vanuit het Rijk, houden daarmee geen gelijke tred. Dit bezorgt een toenemend aantal gemeenten en schoolbesturen een financiële uitdaging. HEVO kan helpen, aldus Gerhard Jacobs, partner bij HEVO.

‘Vroeger draaide onderwijshuisvesting om eenvoudige beschikkingen met normbedragen, maar eenvoudig is onderwijshuisvesting al lang niet meer’, begint Jacobs. ‘De bouwkosten zijn, door schaarste van personeel maar ook van grondstoffen, de afgelopen jaren sterk gestegen. Onderwijshuisvesting moet bovendien aan hogere eisen voldoen. In de jaren na de oorlog, grofweg tot en met de jaren zeventig, zijn veel scholen van lage kwaliteit gebouwd. Die voldoen niet meer. De luchtkwaliteit is niet goed en er is behoefte aan andersoortige ruimten. Ook op het gebied van duurzaamheid zijn de eisen fors toegenomen. Kortom: er is een duidelijke vraag naar toekomstbestendige onderwijshuisvesting en de kosten zijn hoger dan een aantal jaar geleden. Omdat schoolgebouwen in gemeenten vaak in dezelfde periode zijn gebouwd - en dus ook ongeveer tegelijkertijd aan vervanging toe zijn - stapelen die kosten ook.’

Belemmerende wet- en regelgeving

Jacobs wijst ook op belemmeringen voor de financiering. De stijgende kosten worden niet gecompenseerd. ‘De bijdrage van het Rijk neemt niet toe. PO-scholen mogen geld dat bedoeld is voor onderwijs daarnaast bijvoorbeeld niet investeren in huisvesting. Een rapport dat de PO-Raad, VO-raad en VNG dit jaar gezamenlijk maakten, biedt handvatten voor verbetering van de bekostiging van onderwijshuisvesting. Maar de daaruit verwachte veranderingen in de wet- en regelgeving laten nog even op zich wachten.’’

Twee manieren van ondersteuning

HEVO kan gemeenten en schoolbesturen op twee manieren helpen. ‘We adviseren over beleidsontwikkeling, zodat wet- en regelgeving beter aan gaat sluiten op de praktijkbehoefte. Zo zijn we betrokken bij het rapport van de PO & VO-raad en VNG: we kennen de (on)mogelijkheden van de huidige wet- en regelgeving en proberen bij te dragen aan veranderingen daarin. Maar minstens zo belangrijk: we bieden een pallet aan opties voor gemeenten en schoolbesturen, bijvoorbeeld door verschillende scenario’s voor dekking en doordecentralisatie met bijbehorende financieringsmodellen aan te bieden. Een voorbeeld van een financieringsmodel dat vaker toegepast wordt in de samenwerking tussen gemeenten en schoolbesturen is Total Cost of Ownership, waarbij je alle kosten gedurende de totale levensduur van het pand meeneemt. Door bijvoorbeeld te investeren in energiebesparende maatregelen dalen de exploitatiekosten sterk, hetgeen de investeringsruimte vergroot.’

Betrokken

‘Wij combineren de twee bovenstaande expertises in onze dienstverlening. Je kunt ons zien als een expert op het gebied van wet & regelgeving en strategisch advies voor gemeenten én schoolbesturen. Wij beheersen alle onderdelen. En we zijn bovendien erg betrokken bij het eindresultaat. We willen voorkomen dat de plannen voor een duurzaam toekomstbestendig schoolgebouw in de kiem gesmoord worden doordat partijen zouden moeten stellen: Dat kunnen we niet betalen.’

Publicatie in Binnenlands Bestuur

In oktober 2018 is het artikel ‘Hulp bij financieringsvraagstukken voor onderwijshuisvesting’ gepubliceerd in Binnenlands Bestuur.

Download artikel