Herbestemming: uit de praktijk drie

Kantoorkolos is experimentenlab tot sloophamer valt

Het Schieblock, bouwjaar 1959.
Locatie: binnenstad Rotterdam.
Oppervlak: 5.600 m2. Leeggekomen in 1991, jarenlang gekraakt en van 2000 tot 2010 anti-kraak verhuurd.
Eigendom: Luuk Smits Investments.
Transformatie: in 2010, tot tijdelijk ‘Stadslaboratorium.’

Een vervallen betonnen kantoorgebouw op een triple-A locatie. Natuurlijk wilde de eigenaar het Schieblock slopen voor chique nieuwbouw. De crisis leidde echter tot minstens vijf jaar uitstel. Antikraak-huurder ZUS Architecten ergerde zich aan het verval en wierp zich, samen met het in culturele herbestemming gespecialiseerde vastgoedbedrijf Codum, op als herontwikkelaar.

De eigenaar stemde in met hun plan om het pand te gebruiken als een ‘testsite’ voor alternatieve ontwikkeling: snel, kleinschalig en bottom-up. Het gebouw is inmiddels volledig verhuurd, met op de begane grond bijzondere publieke diensten. Plannen voor een openbare moestuin op het dak wachten nog op een vergunning van brandweer en gemeente, in verband met de strenge veiligheidseisen op die hoogte. Er zijn veel externe partijen betrokken bij de Schieblock-experimenten. Zo is de moestuin een co-project met het Rotterdams Milieucentrum, die bijen op daken wil houden. Wekelijks voeren ZUS en Codum overleg met de gemeente en andere belanghebbenden. De gemeentelijke garantiesubsidie van twee ton hopen ze niet aan te spreken.

De huidige huren zijn vrijwel marktconform, maar Zus en Codum hoeven slechts 1,5 miljoen terug te verdienen in vijf jaar: de investering van de eigenaar in nieuwe elektra en herinrichting. Voor de architectuur biënnale in 2012, waarvan ZUS curator is, mikt het bureau op een groter gebied. Het wil, met behulp van crowdfunding, de openbare ruimte in het kantorendistrict verbeteren. Een zogeheten ‘luchtsingel’, een houten voetgangersbrug die verkeersbarrières slecht en slooppanden doorkruist, vormt de eerste stap.