Plastic Pact? Doe mee!

In maart is in Nederland het Europese Plastics Pact getekend. De meer dan zeventig partijen die meedoen hebben ‘de ambitie om gezamenlijk de plasticketen te vereenvoudigen en te sluiten’. Ze fabrikanten kijken onder meer naar betere recycleerbaarheid in ontwerp van plastic producten & verpakkingen en  verantwoord gebruik van plastics door hergebruik en/of door alternatieve duurzamere materialen.

De twintig overige partijen zijn maatschappelijke organisaties die de boel scherp kunnen houden, brancheorganisaties die een rol kunnen spelen in het verspreiden van kennis en ervaringen, en technologieleveranciers die innovatieve technologie kunnen leveren. 

Veel ‘kunnen’ dus. Dat is ook gelijk de kritiek die er is op het Pact, na een half jaar terug kijkend. Het is te vrijblijvend. En intussen gaat een oliebedrijf weer een fabriek opzetten om nog meer plastics te maken. Nu zitten er bij die twintig ‘overige partijen’ ook twee banken, en zeker niet de minste, die leningen aan oliebedrijven kunnen afwijzen. Maar er zijn meer banken of andere investeerders die oliebedrijven geld kunnen lenen. Die zeventig bedrijven zijn dus niet genoeg … Toch verdient staatssecretaris Van Veldhoven lof, omdat ze wél de kikkers in de bekende emmer heeft gekregen.  En ook omdat ze hun nek hebben uitgestoken, hoe vrijblijvend dan ook.

Nu ligt er de uitdaging om meer partijen erbij te krijgen, bijvoorbeeld voldoende investeerders en banken die het geld beter beleggen dan in fabrieken die plastics maken. En de uitdaging om de ambities van het Pact om te zetten in daden. De ‘communities of practice’  waarover het Pact het heeft,  moeten nu breder worden. Met die communities worden bedrijven geholpen, zoals bijvoorbeeld de twee supermarkten die getekend hebben en die hun producten laten verpakken. Er zijn veel voorbeelden van slimmere, betere of gewoon géén verpakkingen die maar op de plank liggen. En die voorbeelden kunnen bedrijven geld schelen. Meer dan welkom in de corona-tijden.

Wat te doen? Gemeenten en provincies kunnen bedrijven vragen of ze willen meedoen met het Pact. Ze kunnen de ‘communities of practice’ ondersteunen door bijvoorbeeld netwerken aan te bieden, bijeenkomsten op te zetten, informatie met andere gemeenten te delen en het Pact op de bestuurlijke agenda te krijgen. Door met bedrijven ‘challenges’ aan te gaan om verpakkingen te verminderen, en ze daarbij te helpen, kunnen decentrale overheden echt resultaat boeken. De bal ligt nu niet alleen bij diegenen die het Pact hebben getekend, maar vooral bij diegenen die echt willen helpen het plastics-probleem aan te pakken. Werk aan de winkel voor gemeenten en provincies, stroop de mouwen op!

Jan-Henk Welink
Lees hier meer columns van Jan-Henk Welink