Dertien Gelderse boeren lieten zich door provincie uitkopen

De provincie Gelderland heeft in één jaar tijd voor 32 miljoen euro dertien agrarische bedrijven opgekocht. Daarmee zou de uitstoot van stikstof met bijna 60.000 kilo zijn verminderd. De boeren hebben zich volgens de provincie vrijwillig laten uitkopen.

Die dertien veehouderijen zijn er ruim drie keer zoveel dan de vier boerderijen die Gelderland volgens een recente inventarisatie van de Volkskrant via een vrijwillige regeling zou hebben opgekocht. Het daadwerkelijke aantal van dertien blijkt uit de deze week gepresenteerde Voortgangsrapportage Gelderse Maatregelen Stikstof 2021-2025.

Piekbelasters

Stikstofbemiddelaar Johan Remkes adviseerde het kabinet begin oktober om binnen een jaar 500 tot 600 piekbelasters uit de agrarische sector op te kopen, al dan niet op vrijwillige basis. Gelderland begon drie jaar geleden al met het maken van afspraken en het voorbereiden van maatregelen met diverse sectoren om de stikstofuitstoot in 2025 met een kwart te hebben teruggebracht. Het gaat behalve landbouw om de sectoren bouw, industrie en mobiliteit, ook om waterschappen en gemeenten.

Industrie

Behalve het uitkopen van boerenbedrijven kunnen agrariërs ook een beroep doen op subsidie voor innovaties om de uitstoot naar beneden te brengen. De provincie wil eind volgend jaar met zo'n regeling komen voor de industrie. Ook de stikstofuitstoot veroorzaakt door mobiliteit komt nog aan bod. Vooral schepen over de door Gelderland lopende vaarwegen Rijn en Waal veroorzaken te veel uitstoot.

Innovatie

Volgens Gelders gedeputeerde Peter Drenth laat de rapportage zien dat vrijwillige uitkoop op de korte termijn ruimte biedt. Gelderland verwacht dat nog een aanzienlijk aantal boeren zich vrijwillig zal laten uitkopen. ‘Op de lange termijn is inzet op verduurzaming en innovatie nodig om onze doelen te halen. We hebben innovatie én opkoop nodig’, zegt hij.

Brandhaard

Gelderland geldt als de ‘stikstofbrandhaard’ van ons land. Er zijn heel veel veehouders, maar tegelijkertijd is de Veluwe het grootste aaneengesloten natuurgebied van Nederland. Ook de Achterhoek en de Gelderse Vallei tellen veel natuurgebieden, die veel te veel last hebben van stikstofuitstoot. Gelderland heeft recent 257 miljoen euro van het rijk gekregen voor de stikstofaanpak. De provincie gaat daarvan niet alleen bedrijven opkopen of subsidiëren, maar ook onder andere productiebos veranderen in natuurlijke bossen.

Rijksdoelen

Het rijk heeft alle provincies gevraagd om uiterlijk 1 juli 2023  hun gebiedsplannen in te leveren waarmee ze de rijksdoelen denken te halen. Die doelen zijn door minister Van der Wal van Natuur en Stikstof opgesteld in Nationaal Programma Landelijk Gebied. (redactie/ANP)