Nog geen oplossing voor ‘pauze’ zeventien infraprojecten

Afgelopen juni meldde minister Mark Harbers van Infrastructuur en Waterstaat dat hij het werk aan zeventien vaar- en autowegprojecten op pauze zet. Dit vanwege de stikstofproblematiek. Het probleem hoefde niet eens per se een gebrek aan stikstofruimte te zijn. Ook een gebrek aan stikstofdeskundigen die ecologische berekeningen kunnen doen, bleek het probleem.

Een voorbeeld is de verbreding van de snelweg A67 tussen Leenderheide-Zaarderheiken. ‘Het aantal deskundigen dat deze berekeningen en beoordelingen kan maken is beperkt en daarom moeten er keuzes gemaakt worden in de volgorde van de projecten’, meldde Rijkswaterstaat. Hetzelfde geldt voor het veiliger maken van het knooppunt Azelo–Buren op de snelwegen A1/A35.

Vooralsnog geen oplossingen

Uit een nieuwe Kamerbrief blijkt dat er begin november ook geen oplossingen voor deze zeventien bouwprojecten zijn opgedoken tijdens de meest recente Bestuurlijke Overleggen (BO's) met de vijf MIRT-regio's (Meerjarenprogramma Infrastructuur, Ruimte en Transport). ‘We hebben oog voor de onzekere gevolgen van het pauzeren van aanlegprojecten en zetten ons in om deze projecten later weer op te starten’, schrijft Harbers, in samenspraak met staatssecretaris Viviane Heijnen en minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken. 

Máár: ‘Het eerlijke verhaal is echter dat dit niet direct voorzienbaar is.’

Wat gebeurt er wel? Er is ‘een landelijke netwerkanalyse gaande’. Deze kar wordt getrokken door een ambtelijke werkgroep ‘mobiliteits- en bereikbaarheidsvraagstukken’, bestaande uit ambtenaren uit Den Haag en de regio's. Zij houden hun ogen nu gericht op het Bestuurlijk Overleg van 2024. Dan moet er een plan zijn voor een herstart van de projecten.

De rijksweg door Mariënheem

Dit betekent onder andere, zo realiseren de bewindspersonen zich, dat het moeilijk wordt om op korte termijn het vertrouwen te herstellen in de regio rond de N35 en meer specifiek het Overijsselse dorp Mariënheem, dat als enige dorp in Nederland een rijksweg door de bebouwde kom heeft lopen en naarstig wacht op een rondweg. Die rondweg hoort echter bij de zeventien bouwprojecten die op pauze staan. Overigens ligt het overgrote deel van het dorp ten noorden van deze weg.

‘Specifiek over dit onderwerp zijn meerdere gesprekken geweest met de provincie Overijssel onder meer op bestuurlijk niveau’, valt in de Kamerbrief te lezen. 

‘Het herstellen van het vertrouwen is een complexe opgave. In het verleden zijn diverse N35-projecten in deze regio vertraagd en dat heeft het vertrouwen geschaad. Uit de gesprekken met de regionale partners blijkt dan ook dat de beste manier om het vertrouwen van de inwoners van Mariënheem te herstellen, de realisatie van de rondweg is. Dat is op dit moment niet mogelijk.’

Maaslijn tussen Roermond en Nijmegen

Beter nieuws is er over de verdubbeling en elektrificering van de Maaslijn-spoorverbinding tussen Roermond en Nijmegen, die eerder werd stilgelegd vanwege materialentekort. Vanwege de oorlog in Oekraïne zou ProRail te maken hebben met een gebrek aan hout, staal en koper, stond in een eerdere Kamerbrief. Inmiddels is er een nieuwe aannemer in beeld, en komt de oplevering in zicht voor het jaar 2027 en een prijs van 358 miljoen euro. Toen in 2021 tot het project werd besloten, werd gerekend met eindjaar 2024 en een bedrag van 266 miljoen.

Het herplanten van bomen

Ook opvallend in de Kamerbrief: op basis van de Wet natuurbescherming geldt er een herbeplantingsplicht bij infrastructurele projecten. Als er bomen gekapt moeten worden, dan moet dit gemeld zijn bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO), die hierop de compensatie berekend. Rijkswaterstaat blijkt een herbeplantingsopgave te hebben van 602 hectare, waarvan voor 307 hectare de wettelijke termijn al is verstreken. Het verweer van Rijkswaterstaat is dat ze al 545 hectare ‘onverplicht’ had bijgeplant, met de hoop dat het ministerie van LNV over z'n hart strijkt en de hectares tegen elkaar wegstreept.