Europa is niet voorbereid op klimaatrisico's, zegt Commissie

De ruimtelijke ordening moet veel meer afgestemd worden op klimaatrisico's en het voorkomen van klimaatschade. Burgerbescherming moet meer op klimaatrampen worden gericht. Kritische infrastructuur moet beter worden beschermd tegen weersextremen. Met deze ingrediënten schudt de Europese Commissie de EU wakker, naar aanleiding van de eerste Europese Klimaatrisicoanalyse ooit.

Verre van voorbereid

De conclusie van die analyse is dat Europa verre van voorbereid is op klimaatrampen, terwijl er op veel punten al kritische waarden zijn bereikt. Dat geldt voor acht van de 36 geïdentificeerde risico’s: uit het betreffende rapport van het Europees Milieuagentschap blijkt dat bedreigde oogsten, gezondheidsschade door hitte, en de blootstelling aan bosbranden van bebouwde gebieden en hun bevolkingen urgente actie vereisen.

‘We lopen gevaar’, aldus eurocommissaris Hoekstra. Het is al een voor twaalf geweest, valt vast te stellen uit het rapport en de woorden van Hoekstra. Maar volgens de Nederlandse Eurocommissaris is daar wat aan te doen. De Europese Commissie meldt dat er maatregelen nodig zijn in de governance, en doet dat in een hartgrondige oproep. Die oproep bevat overigens geen wetgeving, maar wel een strategie hoe het beter kan.

Meer kennis en middelen naar gemeenten

Zo zouden lidstaten veel meer moeten samenwerken met gemeenten om kennis en middelen daar beschikbaar te maken waar ze nodig zijn. Ook gaat de Europese Commissie lokale en regionale overheden helpen met tools en data om de klimaatrisico's beter te begrijpen. De Europese Commissie wijst tevens op het belang dat investeerders beter het risico van investeringen en de impact ervan op het klimaat begrijpen. Verder moeten de risico's van klimaatrampen een integraal onderdeel worden van de rampenbestrijding.

Schade nu al groot

De Europese Commissie waarschuwt dat alle actoren in de EU, privaat en publiek, meer moeten doen om klimaatrampen te voorkomen. De overstromingen in België en Duitsland van 2023 hebben 44 miljard aan schade opgeleverd. De storm Hans die Scandinavië raakte, leidde tot recordbedragen aan verzekeringsclaims. Europa warmt twee keer zo snel op als de rest van de wereld. De Europese Commissie waarschuwt voor meer droogte, meer buien en meer bosbranden.

Mohammed Chahim, PvdA-lid, ziet gitwarte scenario’s als er niets gebeurt. ‘Dit is een strategie om de Europeanen te beschermen tegen klimaatverandering. We hebben vandaag de dag niet meer de luxe om ons enkel in te zetten op het terugdringen van klimaatverandering. We hebben ook een plan nodig om ons te beschermen tegen klimaatrampen en ons aan te passen aan de realiteit van vandaag: een opgewarmde aarde met te veel CO2 in de lucht, met droogtes, tekorten en overstromingen.’

Het loopt zo'n vaart niet

De Nederlandse afgevaardigde Dorien Rookmaker, onafhankelijk lid van de Europese Conservatieven en Hervormers (waar ook de SGP in zit) denkt dat het allemaal zo'n vaart niet loopt en meent dat we eerst moeten begrijpen wat er aan de hand is voor we ingrijpen. GroenLinks-parlementariër Bas Eickhout waarschuwt echter dat de kwetsbaren straks het hardst geraakt worden

Eickhout zegt: ‘Als de Europese Commissie het probleem werkelijk serieus zou nemen, had ik wat meer actie verwacht.’ Maar Hoekstra hield de Europarlementariërs in Straatsburg voor dat het de volgende Europese Commissie is die voort moet bouwen op de oproep van de huidige Commissie.