Een leuk pensioenfonds

In de tijd dat ik nog een dienstverband had bij een groot bedrijf met een fatsoenlijke pensioenregeling, interesseerden pensioenen me totaal niet. Het pensioen werd goed geregeld en ik heb nooit een vergadering bezocht. Dat werd anders toen ik ‘zelfstandig’ werd. Toen moest ik gaan nadenken en met mezelf overleggen wat te doen. 

Alles wat ik aan regelingen voorbij zag komen vond ik te duur. Er bleef naar mijn smaak teveel aan de strijkstok hangen. Na een korte vergadering onder de afwas besloot ik dat ik liever zelf in mijn pensioen wilde wonen dan dat mijn pensioenfonds dat deed. Van het één kwam het ander en nu zit mijn pensioengeld, samen met dat van anderen, in een oud café met twee sociale huurwoningen en een privaat buurthuis in mijn eigen straat. Met financieel én maatschappelijk rendement én een goed gevoel. Leuker kan ik het niet maken.

Dit voorjaar mocht ik een praatje houden over maatschappelijk rendement tijdens een diner van TIAS VastgoedLAB met 30 bobo’s uit de vastgoedsector. U voelt hem misschien al aankomen. Ik stelde de vastgoedfinanciering en de lange reis die geld aflegt aan de orde. Pensioenfondsen beleggen via een heel scala aan intermediairs in het buitenland. Buitenlandse fondsen doen dat hier. Terwijl je ook, met veel minder schakels, direct in een leuk pandje in je eigen stad kunt beleggen. Waarom zo ingewikkeld?

Een maatschappelijk betrokken hoge ambtenaar van het ministerie van Economische Zaken wist te vertellen dat ongeveer een kwart van zijn inkomen naar een pensioenfonds gaat, waarvan een deel door hemzelf en een deel door zijn baas gedoneerd. Dat kwam bij mij wel even binnen, moet ik zeggen. Veel geld dat jaarlijks aanjongt. Wat zou hij er mee doen als hij er zelf over mocht beslissen? En hoeveel mensen zijn er aangesloten bij het ABP, het pensioenfonds voor overheid en onderwijs? Wat zouden zij doen?

De lange geldketen maakt geld anoniem, staat betrokkenheid in de weg en snoept bij elke tussenstap een stukje van het rendement af. Nieuwe techniek en organisatievormen kunnen mensen en hun belegging dichter bij elkaar brengen. Denk aan ‘Mijn pensioen’ waar je zelf je beleggingsportefeuille kunt samenstellen, aan een Top 2000-achtige vorm, waar deelnemers uit een heel arsenaal aan beleggingen kunnen kiezen of aan de mogelijkheid zelf je pensionfonds te kiezen, wat zzp-ers wel, maar mensen in loondienst vaak niet kunnen.

Allemaal leuk en aardig, maar blijft het gerommel in de marge of gaat het wat worden, wilde ik graag van de dames en heren aan tafel weten. Van hun antwoord werd ik helemaal blij. De heren van de vastgoedfinanciering vonden zelf de transformatieprojecten ook het leukst. Ze spraken over de app van de Triodos Bank waarop je kunt zien in welke projecten in de buurt je geld zit, zodat je er even langs kunt lopen. En de meneer van het consumentenonderzoek wist het zeker; dit gaat het worden. De Uber onder de pensioenfondsen is een kwestie van tijd. Alleen nog even de interne systemen bij de fondsen ontslakken, begreep ik van de heren.

Wie zo lang niet kan wachten en ook een leuk pensioenfonds wil, raad ik aan zijn eigen pensioenfonds eens op te schudden. Bijvoorbeeld tijdens de afwas of een grote vergadering. Als u zelf kunt beslissen weet ik nog wel een paar leuke vastgoedbeleggingen. En heeft u de smaak te pakken, dan kunnen we het misschien eens hebben over de oprichting van lokale vastgoedfondsen in café De Rooie Cent. Met wat ideeën, daadkracht en een paar rooie rotcenten bij elkaar, heb je toch al gauw een leuk (sociaal te beleggen) kapitaaltje.