De omgeving van de mens is de medemens. Deze acht woorden van Jules Deelder geven prachtig weer wat onze aandacht behoeft. Ik las het gedicht op een muur aan de Nieuwe Binnenweg in Rotterdam. Het gedicht hangt er sinds 1 november 2011 en is gerealiseerd door kunstproducent Mothership. Ik moest aan het gedicht denken toen ik de afgelopen dagen de hoeveelheid nieuws zag rond de nieuwe Amerikaanse president Donald Trump, en de flarden van nieuws over onze nieuwe voorzitter van het Europees Parlement, Antonio Tajani.
De nieuwe voorzitter is flets, maar omstreden. Hij was woordvoerder van Berlusconi en deed als eurocommissaris (Industrie, 2009-2014) niets toen de bewijzen voor Dieselgate zich opstapelden. Er moesten maar liefst vier stemrondes aan te pas komen voor de nieuwe voorzitter was gekozen. En dat is toch geen overtuigende start voor een van de belangrijkste politieke posten in de Europese Unie. Dat is nieuws, maar zo’n beetje alle actualiteitenprogramma’s hadden het over de Amerikaanse inauguratie.
Het blijft vreemd dat we ons meer vereenzelvigen met het Amerikaanse dan met het Europese continent terwijl we daar zelf werken, wonen en leven. Ook steden vergelijken zich graag met hun Amerikaanse tegenhangers. Volgens Oene van der Wal, chef van de Rotterdam-bijlage van NRC, moeten we eens stoppen met Rotterdam te vergelijken met New York. Rotterdam is geen Manhattan. Wie Rotterdam al zou willen vergelijken, zou eerder naar Duitse steden moeten kijken - en niet alleen omdat velen daarvan ook werden verwoest en snel weer werden opgebouwd. De Duitse steden brengen historische, vooroorlogse gebouwen terug in de stad.
Dat is waar. Het is een aantrekkelijke gedachte voor mij als stadsmaker om vooroorlogse gebouwen terug te brengen. Door het bombardement op Rotterdam gevolgd door de radicale stadsvernieuwing van mijn voorgangers is er niet veel overgebleven van de oude en eigentijdse gebouwen. Maar door nieuwe wetenschappelijke inzichten weten we nu dat oude gebouwen een stad juist mooi en eigen maken. Door de technologische vooruitgang is het nu mogelijk om de oude panden terug te brengen met hulp van levensgrote 3d printers. Mijn hart knalt open en mijn bloed gaat sneller stromen bij die gedachte. Ik denk dan onmiddelijk aan de synagoge die achter het WTC Beursgebouw moet hebben gestaan, aan de Zuiderkerk met de prachtige glas in lood ramen. Aan het gemeenteziekenhuis aan de Coolsingel, aan de oude stadsschouwburg in de Aert van Nesstraat en aan het station de Delfste Poort.
Nu moet u weten dat bij mijn oma en opa thuis de panoramatekening van kunstenaar Richters hing boven de voetbaltafel op de vliering. In april 1940 maakt Richters vanaf de Stadhuistoren een panoramatekening van Rotterdam. Een paar weken later verwoest het bombardement de binnenstad. Richters zette die dag de tekening in schets op, waardoor het nog moeilijker is om een centrum te herkennen dat niet meer bestaat. Tijdens de potjes voetbal met mijn neven en nichten, ooms en tantes hield ik altijd een schuin oog op de tekening. Het is overigens een kopie. Het originele exemplaar is op afspraak te bezichtigen in Atlas van Stolk in het prachtig historische Schielandshuis, een van de weinigen vooroorlogse gebouwen aan de Coolsingel waarin ik sinds kort een ‘tiny office’ heb. Dat gebouw is in de stad, en zulke gebouwen helpen om weer een samengevoel te herontdekken en dat is waar mensen in deze tijd naar op zoek zijn.
Plaats als eerste een reactie
U moet ingelogd zijn om een reactie te kunnen plaatsen.