Streep door lokaal maatwerk bij bouwen
Industrialisatie van het bouwproces van nieuwbouwwoningen is volgens De Jonge niet te combineren met extra lokale milieueisen aan nieuwbouw.
Minister Hugo de Jonge (CDA) van Binnenlandse Zaken wil bouwtechnische eisen voor nieuwbouwwoningen zoveel mogelijk landelijk gelijktrekken. Dat schrijft hij in een brief aan de Kamer. Daarmee komt de mogelijkheid van gemeenten om extra eisen te stellen aan nieuwbouw te vervallen.
Verwijderen
Met de inwerkingtreding van de Omgevingswet, thans gepland op 1 januari 2023, komt het Bouwbesluit 2012 te vervallen. Vanaf dat moment treedt het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl) in werking. Het Bbl, dat in 2018 is vastgesteld, geeft lokaal bevoegd gezag de mogelijkheid extra eisen voor milieu en energie op te leggen. De minister wil deze mogelijkheid nu alsnog verwijderen.
Experimenteren
Dat doet hij, zo schrijft hij, vanwege industrialisering van de bouw. Die is nodig om hoge prestaties op het gebied van energie (zoals BENG: Bijna energie neutrale gebouwen) en milieu haalbaar en betaalbaar te laten zijn. De standaardisering die gepaard gaat met industrialisering, staat haaks op het maatwerk dat het Bbl nu nog mogelijk zou maken. 'Wel blijft er de mogelijkheid voor het lokale bestuur om in specifieke gevallen te experimenteren', schrijft hij. Dat kan onder de Omgevingswet op dezelfde manier als nu onder de Crisis- en herstelwet kan.
Vijftien jaar
De Jonge schrijft verder dat hij met bouwers en gemeenten bekijkt of aanpassing van landelijke voorschriften nodig is voor tijdelijke woningen. Dat zijn woningen die ergens maximaal vijftien jaar staan.
Natuurinclusief
Ook werkt de minister aan een handreiking die aangeeft welke mogelijkheden decentrale overheden onder de Omgevingswet hebben om klimaatadaptief en natuurinclusief te bouwen. Onduidelijk is, zo schrijft De Jonge, of hiervoor bouwtechnische eisen aangepast moeten worden. Het ministerie van BZK werkt met IenW en LNV aan een 'nationale maatlat, die duidelijk maakt wat verstaan wordt onder een klimaatbestendige gebouwde omgeving.' Mogelijk is er meer groen nodig in de gebouwde omgeving, maar of in het Bbl minimumeisen komen voor klimaatadaptief bouwen is nog onduidelijk.
Lokale regels leiden tot uitzonderingen en veel meer maatwerk. Wat dat aan chaos heeft gecreëerd hebben de WMO/jeugdtransities ons geleerd. De lokale aansturing van de GGD's in de coronacrisistijd legde het falen van lokale aansturing weer eens feilloos bloot.
Grote lijnen voor standaardisatie, codificatie, definities, zijn bij uitstek de verantwoordelijkheid van de landelijke en Europese wetgevers. Alles wat het bedrijfsleven is gestandaardiseerd. Er is zelfs een particulier instituut dat van de overheid het alleenrecht heeft voor het uitvaardigen van normen.
Aan de lokale politiek gedreven droom om normen te mogen stellen voor grensoverschrijdende taken, dient subiet een einde te komen.