Stadsnomaden: probleem of fenomeen?

Een ding is zeker: dé stadsnomade bestaat niet. De diversiteit in groepen die onder deze noemer opereren of mobiel flexwonen is groot. Toch kan experimenteren met nieuwe woonvormen lonen.

Wereld van verschil

Bekend zijn de Groningse, Nijmeegse en Amsterdamse Stadsnomaden. Die laatste groep werd bekend toen een PowNed-filmpje viral ging. Daarin zien we mensen die onder een brug in caravans wonen. Voor de camera consumeren ze een enorme hoeveelheid wit poeder. Een groot verschil met bijvoorbeeld de Nijmeegse Stadsnomaden. Zij bestaan vooral uit studenten en jonge creatievelingen die een positieve bijdrage willen leveren aan hun stad. Bijvoorbeeld door te inspireren op het gebied van duurzaam en alternatief wonen. Of door kleinschalige evenementen voor de buurt te organiseren. Hun mobiele behuizing bestaat niet uit caravans, maar uit een verscheidenheid aan tiny homes.

Wel of niet faciliteren?

Of de Amsterdamse of Nijmeegse vorm van Stadnomaden wenselijk is, vraagt vooral een politieke afweging. Amsterdamse Stadsnomaden met een zware zorgvraag zouden ook passen binnen een containerdorpconcept. Maar die oplossing is in aanleg veel duurder en de vraag is of de bewoners dit willen. Bovendien voorkomt faciliteren excessen in de wijk. Daar staat tegenover dat deze woonvorm zich buiten het blikveld van zorgverleners en politie afspeelt.

De Nijmeegse variant

Voor  de Nijmeegse Stadsnomaden waren de beleidsmatige kaders al gereed. Binnen de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) van Nijmegen bestaat namelijk de regeling Tijdelijk Anders Gebruiken (TAG). Deze regeling biedt de mogelijkheid om onder voorwaarden tijdelijk af te wijken van het bestemmingsplan. Bijvoorbeeld wanneer sprake is van een culturele en/of maatschappelijke meerwaarde. De Nijmeegse Stadsnomaden hebben de TAG-aanvraag ingediend. En een omgevingsvergunning aangevraagd voor het terrein dat in samenspraak met lokale planologen is aangewezen. Voor dat terrein betalen de bewoners huur. Deze specifieke groep zelfredzame stadsnomaden kon gebruikmaken van de bestaande regelgeving.

De moraal van het verhaal

Experimenteren met nieuwe woonvormen kan voor gemeenten gunstig uitpakken. Denkt u bijvoorbeeld aan opwaardering van verouderde buurten. Daarbij is het wel belangrijk om doelen scherp voor ogen te houden. Van het voorkomen van excessen in wijken tot het creëren van ruimte voor alternatieve leefstijlen. Vaak wordt te snel geoordeeld op basis van beelden. Dat is onterecht, want het spectrum bevat meer nuances dan alleen zwart en wit.