'Overheidsingrijpen nodig in glasvezelmarkt'

Inmiddels zijn 6,5 miljoen huishoudens aangesloten op glasvezel. Dit jaar komen er nog 1,5 miljoen bij. Bij slechts 4% van de aansluitingen worden ook daadwerkelijk gigabitsnelheden gebruikt, constateert branchevereniging NL Connect. Door de concurrentieslag tussen aanbieders wordt bij sommige huishoudens wel twee of zelfs soms drie keer glasvezel aangesloten. Daar moeten gemeenten een coördinerende rol in pakken, vindt de branche.

Van stimuleren naar afremmen

In glasvezelland staat de wereld op zijn kop. In de eerste jaren na de eeuwwisseling was het nog een overheidszaak om de aanleg van een toekomstvaste infrastructuur te stimuleren. Dit tot grote onvrede van de exploitanten van coax-netwerken die meenden dat hun infrastructuur nog decennia met de behoefte aan capaciteit kon meegroeien. Wat dat betreft hadden ze gelijk, maar toch is het nu de grootste aanbieder van coax-infrastructuur die als een van de fanatiekste meedoet in de race om huishoudens aan te sluiten op glasvezel. 

Waar in de beginjaren de aanlegkosten in de laatste kilometers tot de meter nog een struikelblok waren voor de businesscase, zien de kabelleggers er nu geen probleem in een tweede aansluiting te maken naast die van de concurrent. 

Concurrentieslag

Tijdens het jaarcongres van NL Connect, de branchevereniging van de glasvezel- en breedbandindustrie, waarschuwden verschillende sprekers voor deze ontwikkeling. ‘De prijzen waarvoor aansluitingen nu worden aangeboden, drukken de concurrentie uit de markt’, zegt Bert Feiken van Kabelnet Veendam. Hij stelt dat het vooral voor de kleinere aanbieders erg moeilijk wordt. Het voordeel van de kleine aanbieder is nog de persoonlijke benadering van klanten en de betrokkenheid bij de lokale gemeenschap. Maar hij maakt zich wel zorgen over de toekomst. 

Rol voor gemeenten

Die zorgen klinken ook in het verhaal van Stratix, dat wijst op de overlast, de milieubelasting en het lage rendement van drie netwerken in elke straat. Het ziet een rol voor de overheid, dit keer niet om de aanleg van glasvezel te stimuleren maar om een halt toe te roepen  aan deze te ver doorgeschoten vorm van marktwerking.  De gemeenten kunnen hun rol hier in pakken door één kabel neer te leggen met verschillende aderen, waarbij providers een eigen vezel kunnen krijgen en er ook nog een vezel beschikbaar is voor de gemeente om smartcity-toepassingen te realiseren. 

Nauwelijks sprake van recycling

Ook vanuit milieuoogpunt is dat een goede strategie. Hoewel niet bij dit initiatief betrokken stipte Paul Naastepad, managing director van Eurofiber, een netwerkaanbieder voor zakelijke afnemers, de grote milieubelasting van de glasvezelaanleg aan. ‘In onze passieve infrastructuur, dus kabels, masten en alles wat daarbij hoort, gebruiken wij heel veel ijzer, aluminium, zand, energie en olieproducten om glasvezel te maken. En heel erg veel types plastic worden er gebruikt in onze industrie [voor de coating en de ducts waar de kabels in liggen, red]. De hoeveelheid recycling in onze industrie is nog beperkt en dit kan niet langer. Wij zullen op de een of andere manier meer circulair met de tijd mee moeten gaan.’

Betere beveiliging nodig

Een ander punt waar Naastepad op wijst, is de noodzaak de fysieke infrastructuur beter te gaan beveiligen. ‘Op dit moment is heel veel van de security die we doen softwarematig. We hebben applicatie-encryptie, two-way authentication, dat soort zaken. Als je kijkt wat wij doen aan de fysieke beveiliging van de fysieke laag, bijvoorbeeld onze kabels, dan is dat niet in relatie met wat gespendeerd wordt aan security op de applicatielaag. En de vraag is nu, met de geopolitieke situatie waar we in zitten, klopt dit nog? Ik verwacht zelf dat we wel moeten richten op een hogere beveiliging op de fysieke laag, bijvoorbeeld met sensoren op alle kabelnetwerken en schakelpunten.’

Dit artikel verscheen eerder bij AG Connect.