Rijk aan de bal voor woonlastenneutraliteit

Gemeenten kunnen onmogelijk de financiering opbrengen voor het woonlastenneutraal uitvoeren van de energietransitie. Als die eis aan gemeenten wordt gesteld, dan is dat de doodsteek voor het Klimaatakkoord. Dat zegt de VNG in een brief aan de Tweede Kamer.

Amendement

De Kamer bespreekt woensdag wijzigingen in de Woningwet. Onderdeel daarvan is een amendement dat is ingediend door het VVD-Kamerlid Daniel Koerhuis, dat stelt dat lokale plannen voor energiebesparende maatregelen niet tot hogere kosten voor huishoudens moet leiden. Hij stelt dat het draagvlak van de maatregelen, zoals een warmtenet in plaats van gasverwarming,  wordt verhoogd wanneer de woonlasten van burgers niet omhoog gaan. Die woonlastenneutraliteit is overigens ook al afgesproken in het Klimaatakkoord, maar in het amendement staat dat gemeenten verantwoordelijk worden voor aanbieden van een woonlastenneutraal alternatief voordat een wijk kan overgaan op een andere energiebron.

Ongedekt

Maar volgens de VNG betekent dit dat de kosten hiervoor linea recta op het bord van de gemeenten wordt geschoven. En die zitten vaak al in een financieel penibele situatie. ‘We vragen al geruime tijd van het Rijk bevoegdheden om de regierol goed op te pakken, een haalbare en betaalbare energietransitie met subsidies en fiscale maatregelen voor huiseigenaren en (ver)huurders en een vergoeding voor de uitvoeringslasten. Alle drie de voorwaarden zijn nog niet adequaat ingevuld. Zonder geld en bevoegdheden vanuit het Rijk is dit een ongedekt amendement. Sterker nog: het amendement zet de uitvoering van het Klimaatakkoord zelf onder zware druk.’

Markttoets

Een van de andere wijzigingen in de wet die in de Kamer worden besproken is de markttoets. Dat is een eis die aan woningcorporaties wordt gesteld als ze woningen willen bouwen die boven de sociale huurgrens uitkomen. Nu moet nog eerst worden onderzocht of er geen marktpartij deze middeldure huurwoningen wil bouwen, maar de minister Ollongren heeft de markttoets vorig jaar al drie jaar opgeschort. Volgens de VNG moet de toets definitief de prullenbak in. In de afgelopen jaren hebben marktpartijen niet thuis gegeven als het ging om de bouw van middeldure huurwoningen, en heeft de woningbouw alle impulsen nodig om meer woningen te kunnen bouwen. ‘De markttoets is te complex en ook niet meer nodig,’ aldus de VNG in de brief.