‘Gouden tips’ bij jacht op EU-subsidies

Voor gemeenten en provincies is er de nieuwe 7-jarige Europese subsidieperiode aanzienlijk minder te halen dan in de periode (2007-2013). De meeste kans om Brussels geld binnen te slepen, is te focussen en tegelijk ook ‘breed’ te denken.

Innovatieve valleys
In de nu nog lopende subsidieronde kon Nederland een beroep doen op 1,9 miljard euro. Voor de ronde 2014-2020 is dat budget met een half miljard euro teruggebracht. Ondanks het geslonken budget voor ESF, EFRO en Interreg, liggen er voor de regio’s de komende periode volgens ingewijden nog voldoende kansen. Wel is het zaak goed en tijdig voor te sorteren. Het motto is focus aanbrengen. Slimme specialisatie is één van de belangrijkste criteria om EU-geld los te krijgen. Doel is onder andere dat er meer innovatieve valleys in Europa komen.

Succes in Brussel
Hoe vergroot je als provincie, regio of gemeente straks verder je kans op succes in Brussel? Vincent Ketelaars van het in Europa gespecialiseerde consultantsbureau ERAC heeft een enkele ‘gouden tips.’ Zo doen gemeenten en provincies er goed aan zich niet alleen op te stellen als ontvanger van de subsidies, maar vooral als facilitator: de partij die andere partijen – en dan met name het bedrijfsleven – helpt aan Europese subsidies en niet meer uit is om zelf eindbegunstigde te zijn.

Soort makelaar
‘Anders dan in de huidige periode, stuurt Brussel na 1 januari namelijk vooral op directe subsidiëring van bedrijven. Goed voorbeeld is de manier waarop Noord- en Zuid-Holland de greenports in die provincies laten aansluiten op elkaar en op de financieringsmogelijkheden die Horizon2020 biedt. Die provincies hebben het overzicht over wat er allemaal aan kennis en bedrijvigheid is en knopen dat aan elkaar. Hun rol is die van een soort makelaars. Ze azen niet, zoals in de huidige periode, zelf op dat subsidiegeld. Nee, ze leiden dat geld naar bedrijven. Dat is precies waar Europa op stuurt’, zegt hij.

Thematische fondsen
De tweede ‘gouden tip’ is dat decentrale overheden er goed aan doen breder te kijken dan puur naar ESF en EFRO alleen. In de zogeheten thematische fondsen zit veel meer geld, tientallen miljarden. Ketelaars: ‘Verschil is dat het niet per lidstaat gelabeld is, maar dat je het in Europa-brede concurrentie moet zien binnen te slepen. Voor Nederlandse regio’s zijn er heel veel aanknopings­punten. Plus, we staan er goed op in Brussel: we hebben een goede verantwoording en sterk ontwikkelde universiteiten. Gemeenten maken er echter relatief weinig gebruik van. Amsterdam is één van de gunstige uitzonderingen.’

Subsidiekraan open
De verwachting is dat de eerste EFRO-programma’s pas na de zomer kunnen worden ingediend. Daarna kan de subsidiekraan snel vol open gaan, want het loket is zogezegd altijd open. ‘Dat wil zeggen, als het aan de criteria voldoet, zou er in principe een maand later al geld kunnen worden overgemaakt’, zegt VNG-beleidsmedewerker Europese Zaken Bas van den Barg. ‘Maar 2014 is op deze manier wel een beetje een verloren jaar.’

Binnenlands Bestuur houdt donderdag 21 november in samenwerking met ERAC een Europa-debat over de kansen voor gemeenten en provincies in de nieuwe EU-subsidieperiode 2014-2020.

Lees het hele verhaal in de Europaspecial van BB 23.