Prinsjesdag: koopkracht centraal

Prinsjesdag, de dag waarop de regering haar beleidsplannen voor het komende jaar bekendmaakt, zal dit keer voornamelijk in het teken staan van de koopkracht. Zorgde de twee vorige jaren corona voor onzekerheid, nu is dat de torenhoge inflatie.

Historisch

Veel van de plannen die het kabinet vandaag op Prinsjesdag present zijn al uitgelekt en voor een deel bevestigd door ingewijden. Zo komt er een ‘historisch’ koopkrachtpakket, ter waarde van 17 miljard euro. Dat moet ertoe leiden dat huishoudens volgend jaar 3,9 procent meer te besteden krijgen, zo zou blijken uit berekeningen van het Centraal Planbureau CPB. Dit jaar zou de koopkracht bijna 7 procent achteruit gaan. Een van de belangrijkste maatregelen is de flinke verhoging van het minimumloon, waardoor ook uitkeringen fors stijgen. De belasting voor bedrijven en vermogenden gaat omhoog, de inkomstenbelasting voor burgers omlaag en enkele toeslagen omhoog. De verlaging van de brandstofaccijnzen blijven de eerste zes maanden van 2023 van kracht.

Zorgverzekering

Verder is bekend geworden dat de premie voor de verplichte basisverzekering voor de zorg waarschijnlijk ongeveer 10 euro per maand zal stijgen. Dat is althans de richtlijn die het kabinet zal bekendmaken, op basis van de verwachte ramingen voor de zorgkosten. Zorgverzekeraars mogen zelf hun premie vaststellen, maar het is volgens ingewijden de verwachting dat zij niet veel van dit bedrag af zullen wijken.

Spaargeld

Het kabinet zal alleen spaarders die bezwaar hebben gemaakt tegen de spaartaks compenseren voor de te hoge belasting die zij over hun spaargeld hebben betaald. Daarmee is 3,6 miljard euro gemoeid. De compensatie volgt op een uitspraak van de Hoge Raad. Als alle spaarders geld terugkrijgen, zou dit de schatkist nog enkele miljarden kosten.

Prijsplafond

Op maandagavond is besloten tot een prijsplafond voor energie tot eind 2023. De maatregel gaat gelden vanaf 1 januari, maar in de praktijk gaat de energierekening al op 1 november omlaag. Eerder werd al bekend dat er een noodfonds komt voor mensen die door de hoge energierekening in betalingsproblemen komen.

Klimaatbeleid

Naast de plannen om de koopkracht niet te sterk te laten dalen komt het kabinet ook met een update van het klimaatbeleid, in de zogenoemde Klimaatnota. Daaruit moet blijken hoe de plannen vorderen om de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met minstens 55 procent te hebben verminderd ten opzichte van 1990. De doelstellingen van het klimaatbeleid zijn vastgelegd in de klimaatwet. Het kabinet moet jaarlijks verantwoording afleggen over het gevoerde beleid, mede op basis van een doorrekening van het Planbureau voor de Leefomgeving. Ook de Raad van State komt met een advies. Het kabinet heeft bij zijn aantreden het klimaatdoel voor 2030 opgeschroefd van 49 naar 55 procent minder CO2-uitstoot. Om dat te bereiken is ook een miljardenfonds aangekondigd waarmee de daarvoor benodigde investeringen kunnen worden gefinancierd.