Gemeenten zien opbrengst grond stijgen

Gemeenten slaagden erin de eerste drie kwartalen van dit jaar de opbrengst uit de verkoop van bouwgrond met 34 procent te laten stijgen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar.

Herstel woningmarkt
Dat blijkt uit het onderzoek ‘Financiële gegevens bouwgrondexploitaties’ van de TU Delft. In totaal werd in 2015 tot nu toe voor 1170 miljoen euro aan bouwgrond verkocht. Een jaar eerder verkochten gemeenten voor 871 miljoen euro aan bouwgrond. ‘Het lijkt er op dat gemeenten kunnen profiteren van het herstel op de woningmarkt. Gemeenten hebben een positief saldo gerealiseerd van 380 miljoen euro over de eerste drie kwartalen van 2015,’ aldus onderzoeker professor Willem Korthals Altes. In 2014 steeg de verkoopopbrengst ook al – met 17 procent ten opzichte van 2013 – maar was nog wel sprake van een negatief saldo van 451 miljoen euro.

2013 dieptepunt
Ondanks de stijgende lijn, wijst Korthals Altes er in zijn onderzoek op dat het niveau van 2010 nog niet is bereikt. Terwijl de economische recessie toen reeds in volle gang was, verkochten gemeenten voor een bedrag van 1943 miljoen euro aan bouwgrond. Daarna daalden de grondopbrengsten, met als dieptepunt 2013. De teller bleef toen steken op 1435 miljoen euro.

Winstwaarschuwing
De onderzoeker waarschuwt verder dat allerminst vast staat of aan het eind van het jaar ook daadwerkelijk een positief saldo overblijft. Volgens hem is het eerder voorgekomen dat, ondanks goede vooruitzichten, uiteindelijk toch flink verlies werd geboekt omdat de situatie uiteindelijk minder gunstig uitpakte dan verwacht. ‘In voorgaande jaren hebben gemeenten voor de vaststelling van de jaarcijfers nog extra verlies genomen, omdat de situatie er slechter uitzag dan gedacht’, aldus Korthals Altes. ‘In 2015 zou dat weer kunnen gebeuren omdat de boekhoudregels vanaf 2016 zijn aangescherpt en de effecten hiervan waarschijnlijk reeds zichtbaar zullen worden in de jaarrekening over 2015.’

Aankoop grond
Wat uit het onderzoek ook blijkt, is dat gemeenten weer meer geld kwijt zijn aan het aankopen van gronden. Ging het over heel 2014 om een bedrag van 111 miljoen euro, in de eerste drie kwartalen van dit jaar werd reeds voor 207 miljoen euro aan grond aangekocht.

Voor het onderzoek van de TU Delft is gebruik gemaakt van door de gemeente aangeleverde gegevens aan het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS), de zogeheten Iv3 (informatie voor derden). De verzamelde gegevens zijn door het CBS als open data beschikbaar gesteld.