Now we’re talking
Deze week is de week van de verkiezingsprogramma’s en de kandidatenlijsten. Maar het is bovenal de week van de twintig ambtelijke commissies die op donderdag 1 april hun rapporten presenteren. Daarin beschrijven zij per ministerie hoe de overheid twintig procent op het totaal van haar uitgaven kan bezuinigen.
Politici hebben het maar moeilijk met bezuinigingen. Ze willen graag naar de kiezer toe met een verhaal over nieuwe uitgaven en ‘investeringen’. Tot nog toe hebben ze dan eigenlijk ook vooral gezegd op welke zaken ze allemaal níet willen bezuinigen. Zo zei de PvdA al in een vroeg stadium dat zij in ieder geval niet op onderwijs en armoedebestrijding wilde bezuinigen. Waarop zij dan wel wilde bezuinigen, zei ze niet.
Het CDA was deze week eigenlijk de eerste partij die iets meer klare wijn schonk. Al blijft ook in het kamp van de christen-democraten nog veel onduidelijk. Blijkbaar willen ze de rapporten nog even afwachten om diverse posten precieser in te vullen. Over medisch-ethische onderwerpen wordt eveneens nauwelijks iets gezegd, zeker in vergelijking met de uitgebreide paragrafen die nog in 2006 aan dit onderwerp waren gewijd. Maar de toon en de richting zijn duidelijk. ‘Mensen betalen niet te weinig belasting, maar de overheid geeft te veel geld uit’, zei Balkenende gisteren. ‘Now we’re talking’, denk je dan. Het CDA wil bezuinigen, minder overheid en meer samenleving en meer ambitie, en staat wat dat betreft voorgesorteerd op een financieel-economisch rechtse coalitie met VVD en D66.
De grondslag van het CDA-programma is even helder als degelijk. De financieel-economische crisis heeft de economie een flinke klap gegeven. De huidige crisis is geen dipje in de conjunctuur maar vloeit voort uit een structurele krimp van onze economie met ongeveer vijf procent. Terwijl de economie vijf procent kleiner is geworden en de belastingopbrengsten met een even groot percentage afnemen, blijven de uitgaven van de overheid stijgen, met twee procent per jaar. Als je dan niks doet, wordt het bestaande gat dus alleen maar groter. En daarom wil het CDA in de komende twee kabinetsperioden 30 miljard euro bezuinigen, en in de nu komende kabinetsperiode gelijk al 20 miljard zodat we in 2015 op een begrotingstekort van nul uitkomen. De duur van de WW-uitkering wordt beperkt tot slechts één jaar (is nu drie jaar), de verhoging van de AOW-leeftijd wordt versneld, de belastingen gaan niet omhoog en de aftrek van de hypotheekrente blijft ‘staan als een huis’. De AWBZ moet ‘herijkt’ worden. Dat wil zeggen dat het systeem weer een zorgverzekering moet worden ‘voor de niet op genezing gerichte, intensieve, langdurige zorg, en moeten alle andere vormen van zorg die nu in de AWBZ zitten naar de Zorgverzekeringswet of de Wmo worden doorgeschoven.
De VVD wil een even groot bedrag bezuinigen, zo blijkt uit de eerste berichten. En ook de VVD wil de eerste 20 miljard al in de eerstvolgende kabinetsperiode realiseren. De liberalen denken dat te bereiken door minder ambtenaren en een efficiëntere gezondheidszorg, door een leenstelsel in plaats van een studiebeursstelsel en, natuurlijk, een verlaging met 25 procent van de uitgaven voor Ontwikkelingssamenwerking. Tegelijkertijd wil ook de VVD de belastingen verlagen. (Soms vraag je je af waarom de beste elementen uit CDA en VVD niet gewoon bij elkaar gaan zitten.)
Het zijn de eerste serieuze voorstellen die het bedenkelijke niveau van snijden in de overheid (ministeries en andere bestuurslagen) overstijgt. Het worden spannende weken, zoveel is zeker. En op 9 juni zal het echt ergens over gaan.
Bart Jan Spruyt
De hypotheekaftrek kan net als de AOW in fases ingevoerd worden.
Na het eerste jaar van de 30jaar looptijd 29/30 aftrek van de hypotheekrente. Het tweede jaar 28/30 etc. Boven een bepaald aankoopbedrag geen afrek meer en daarbij rekeninghoudend met koopprijzen in regio's.
De verdere inhoud van deze reactie lijkt op een promo praatje t.b.v. linkerzijde van het politiek spectrum waarin vergeten wordt dat belastingverhoging niet uitnodigt voor partners om (meer) te gaan werken.
Dat bij de inkomens boven de middeninkomens niet genoeg te halen valt om die eronder te ontzien als het om in balans brengen van het staatshuishoudboekje gaat. Je riskeert kapitaalvlucht eveneens.
Dat het kleine verschil tussen uitkeringen en minimumloon aan beide kanten demotiverend werkt en niemand daar tot nu toe een oplossing voor heeft.
Werken voor minimumloon of wat meer, loont niet na een minimumuitkering. Meer loon werkt niet voor de concurrentiepositie en krimpt economie verder. Hoe los je dat op?
Kinderbijslag na tweede kind mag van mij stoppen. Bij bepaalde hoogte van inkomen helemaal.
De vergrijzing en de menskracht daarvoor zal men met kleinschaligheid in wijken en flexibiliteit en met hulp eventueel van buitenlandse gastwerknemers, moeten oplossen.
Als men ook de immigratie drastisch ontmoedigt zal na de periode van de vergrijzing de verhouding van grootte land en inwoneraantal verbeteren en files verminderen.
Zorgcoordinator naast huisarts en via zorgaanbieders vraaggericht zorg uitvoeren.
Papierwinkel overboord.
Plus een landelijk sociaal incassoburo onder de maatschappelijke dienstverlening, zodat er geld binnenkomst voor vrijwillig en verplicht budgetbeheer, pgbadministratie en sociale leningen.
Bij schulden moet meteen verplicht budgetbeheer kunnen worden opgelegd.
Nu verdient de incassoindustrie er mega aan en de samenleving mag verder de kosten voor de hulp dragen.
Inburgeren via een lening of CD. Belastingdienst haalt het geld terug.
Met een boete ieder jaar er bovenop als een redelijk termijn gepasseerd is en men niet geslaagd is voor het examen.
Belasting verhaalt achterstand nu ook op wat je later weer tegoed bent. Of via een later pensioen. Brengt rente daarvan ook in rekening. Als kinderen niet goed de Nederlandse taal kennen als ze naar school moeten eveneens een boete opleggen om de extra onderwijskosten te compensern. Ook via belasting laten innen. Of in mindering brengen van de kinderbijslag.
Solidariteit kun je niet afdwingen en put je uit door de enorme vanzelfsprekendheid waarop geleund wordt op de algemene middelen. Om van het cohesiegebrek nog maar niet te spreken.