Invloed van geldzorgen op vitaliteit en werkvermogen van medewerkers

Geldzorgen vormen een wijdverspreid probleem dat steeds vaker voorkomt. De kosten voor levensonderhoud zijn het afgelopen jaar aanzienlijk gestegen, waardoor een groeiend aantal mensen te maken krijgt met financiële zorgen. Deze (geld)zorgen en stress kunnen vervolgens weer impact hebben op iemands vitaliteit en werkvermogen. Je leest erover in dit artikel en wat je als werkgever kunt doen als je medewerker hiermee te maken heeft.

Gevolgen van financiële problemen

Financiële problemen kunnen een diepgaande impact hebben op verschillende aspecten van iemands leven, waaronder de gezondheid en het werk:

Verminderd denkvermogen

Het constante gevoel van financiële onzekerheid en de druk om rekeningen te betalen, kan leiden tot chronische stress. Medewerkers die met geldzorgen kampen, hebben vaak moeite om zich volledig op hun taken te concentreren. Het hoofd wordt voortdurend in beslag genomen door geldzorgen, waardoor er weinig ruimte overblijft voor andere zaken; het beschikbare denkvermogen vermindert.

Verminderde vitaliteit en algeheel welbevinden

Geldstress kan ook resulteren in verminderde motivatie, angstgevoelens en een algeheel gevoel van onbehagen. Medewerkers die zich voortdurend zorgen maken over geld ervaren vaak een afname van hun mentale en fysieke energie. Ze voelen zich vermoeid en uitgeput, wat hun vermogen om taken uit te voeren en met collega's samen te werken kan beïnvloeden. Bovendien kan de constante stress van geldzorgen leiden tot slaapproblemen, wat vervolgens weer de vitaliteit verder kan ondermijnen. Financiële problemen eisen dus hun tol als het gaat om vitaliteit en algeheel welbevinden.

Vaker angst- en depressieklachten

Onderzoek toont aan dat mensen met financiële problemen 3 tot 4 keer vaker angst- en depressieklachten ontwikkelen dan anderen. In feite heeft ongeveer 6-7% van de volwassenen te maken met ernstige angst- en depressieklachten, terwijl dat percentage stijgt naar maar liefst 25-27% bij mensen met chronische financiële problemen. [Bron: onderzoek uitgevoerd in 2021 door Centerdata, Fonds Slachtofferhulp en Tranzo van Tilburg University].

Dalende productiviteit

Een logisch gevolg van geldstress is een dalende productiviteit op het werk; denk aan het leveren van slechtere prestaties, het maken van meer fouten en een langzamer werktempo. Deze aantasting van de productiviteit valt onder het zogenaamde ‘roze verzuim’, ook wel presenteïsme genoemd. De medewerker is dus wel aanwezig op het werk, maar presteert niet optimaal of zelfs helemaal niet. Dit verzuim zie je niet terug in de verzuimcijfers, maar wel in de productiviteitscijfers.

Hoger ziekteverzuim

Naast dit ‘roze verzuim’ kan geldstress natuurlijk ook leiden tot verhoogd ziekteverzuim. Medewerkers die worstelen met financiële problemen kunnen meer vatbaar zijn voor fysieke en mentale gezondheidsproblemen. De continue druk en angst kunnen het immuunsysteem verzwakken, waardoor deze medewerkers vatbaarder worden voor ziekten. Daarnaast kan de stress leiden tot verhoogde afwezigheid op het werk vanwege medische afspraken en de behoefte aan rust en herstel.

Schaamte en isolement

De impact van geldzorgen op het werk kan verder worden versterkt door de sociale en psychologische aspecten ervan. Er is vaak veel schaamte over geldzorgen. Schaamte, schuld en isolement maken dat het voor mensen moeilijk kan zijn om hulp te zoeken of over hun situatie te praten. Dit kan leiden tot een negatieve spiraal waarin de psychologische impact van geldzorgen de stress en de gezondheidssymptomen verder verergert.

Hoe je je medewerkers kunt helpen

Het spreekt voor zich dat het als werkgever belangrijk is om geldzorgen te erkennen als bron van stress. En dat je er zelf ook baat bij hebt als je medewerkers met geldzorgen waar mogelijk ondersteunt. We geven een paar voorbeelden:

• Via anonieme routes als intranet, een personeelsblad of nieuwsbrieven kun je duidelijk maken waar je medewerkers terecht kunnen voor hulp bij financiële problemen, binnen en buiten de organisatie.
• Ook kun je informatie toevoegen aan de loonstrook, posters ophangen, flyers verspreiden en informatie neerleggen op centrale plekken in de organisatie.
• Leidinggevenden en HR-professionals kunnen worden getraind in het herkennen en bespreekbaar maken van dit gevoelige onderwerp. Als je dit onderwerp uit de taboesfeer haalt en bespreekbaar maakt, kun je vervolgens gerichte hulp bieden.
• Door flexibele werkregelingen te treffen, zoals de mogelijkheid om te werken aan persoonlijke financiële zaken tijdens werktijd, help je medewerkers de controle over hun financiën te herstellen en hun stressniveaus te verminderen.

Gerichte ondersteuning levert veel op

Door de impact van geldzorgen op gezondheid en werk serieus te nemen en door het bieden van gerichte ondersteuning - zoals financiële counseling en educatie en een gezonde werkomgeving die het welzijn van medewerkers centraal stelt – kun je als werkgever bijdragen aan een positieve werkomgeving en het welzijn van je medewerkers bevorderen. Hulp en ondersteuning leidt dus niet alleen tot een betere productiviteit, maar ook tot een verhoogde loyaliteit, betrokkenheid én tevredenheid onder medewerkers.

Conclusie

Kortom, het creëren van een bedrijfscultuur waarin openheid en ondersteuning rondom geldzorgen wordt aangemoedigd, kan bijdragen aan het verminderen van stress en het bevorderen van de algehele gezondheid en het welzijn van medewerkers.

Auteur:  Astrid Wolswijk, consultant bij a.s.r. / Loyalis.