Flinke tegenvaller gemeentefonds

Gemeenten moeten rekening houden met een lagere algemene uitkering dan verwacht. Omdat het rijk dit jaar minder geld uitgeeft dan gepland, krijgen gemeenten 60 miljoen euro minder.

Trap-op, trap af
Sinds jaar en dag hanteren de overheden het stelsel van samen-de-trap-op, samen-de-trap-af. Als het rijk als gevolg van bezuinigingen of onderuitputting minder geld uitgeeft dan begroot, krijgen decentrale overheden naar rato minder uit de Haagse potten. Omgekeerd geldt dat gemeenten meer krijgen als de uitgaven van de rijksoverheid groter zijn dan aanvankelijk begroot.

Winstwaarschuwing
De zojuist gepubliceerde decembercirculaire leek volgens gemeentefondsspecialist Dirk Jans van Pauw ‘een vlak verhaal’ te zijn, maar er ontbreekt volgens hem informatie over de zogeheten onderuitputting voor het uitkeringsjaar 2014. Voor een gemiddelde gemeente van 40.000 inwoners zal de tegenvaller neerkomen op circa 125.000 euro. Dat geld wordt in mei 2015 verrekend.

Accres
Door het vervallen van de maartcirculaire is de septembercirculaire normaal gesproken het laatste bijstelmoment voor de ontwikkeling van het gemeentefonds – het accres. Mogelijke onderuitputting wordt dan vervolgens verwerkt in de meicirculaire van het daaropvolgende jaar. ‘In deze versie van 2014 wordt weer niet gerept over een onderuitputting. Je zou dan denken dat deze niet aanwezig is. Toch is af te leiden uit de najaarsnota van het rijk dat er wel degelijk sprake is van onderuitputting er waarde van 300 miljoen euro’, aldus Jans. ‘Het accres moet daarvoor met 60 miljoen euro neerwaarts worden bijgesteld.’ Kennelijk houdt het ministerie van Binnenlandse Zaken vast aan het uitgangspunt dat december geen officieel bijstelmoment is. Een winstwaarschuwing was echter op zijn plaats geweest, aldus Jans. Hij adviseert gemeenten de komende meicirculaire ‘met potlood’ rekening te houden met een eenmalige korting van 5 punten uitkeringsfactor.