Gemeenten teleurgesteld in minister Ollongren

Het is teleurstellend dat het kabinet geen concrete acties heeft verbonden aan de Kamerbreed gedeelde zorgen over de gemeentelijke financiën. Dat stelt de VNG in reactie op het Kamerdebat van woensdag, waarin minister Ollongren van Binnenlandse Zaken geen enkele toezegging wilde doen om de financiële nood van gemeenten te lenigen.

Water aan de lippen

‘Teleurstellend niet zozeer voor gemeenten zelf, maar vooral voor al die Nederlandse inwoners die daar de dupe van dreigen te worden’, aldus een woordvoerder van de VNG desgevraagd. ‘Dat bij gemeenten financieel het water aan de lippen staat, staat nu indringend op het netvlies van de Kamer en het kabinet.’

Problemen

Dat stellen ook de initiatiefnemers van de actie #gemeenteninnood, de Opsterlandse wethouder Rob Jonkman (financiën, ChristenUnie) en de Renkumse wethouder Marinka Mulder (financiën, PvdA) van #StopLokaleBezuingingen. ‘Van links tot rechts wordt het probleem gezien. Dat is winst’, aldus Mulder. Maar ook zij vindt het teleurstellend dat de minister woensdag niets concreets heeft toegezegd. De minister wil meer inzicht in de financiële situatie van gemeenten over heel 2019. ‘Dat doet geen recht aan alle brieven van wethouders en de filmpjes die zijn gemaakt’, vindt Mulder. ‘Het klinkt niet onlogisch dat de minister een goede onderbouwing wil zien, maar de problemen spelen al langer”, stelt Jonkman. 

Volgend kabinet

Hoewel Jonkman noch Mulder de illusie hadden dat het kabinet direct met extra geld over de brug zou komen, hadden ze wel meer verwacht. ‘Het kabinet had kunnen anticiperen door, vooruitlopend op de uitkomsten van diverse onderzoeken (naar onder meer de tekorten jeugdzorg en de gevolgen van de invoering van het Wmo-abonnementstarief, red), een bedrag op de rijksbegroting 2021 op te nemen’, aldus Jonkman. Als er bij Prinsjesdag geen garen op de klos komt, staan gemeenten in ieder geval een jaar in de kou. ‘En dan wordt een oplossing doorgeschoven naar een volgend kabinet.’

Doekje voor het bloeden

Er lijkt wel ruimte te komen voor een tijdelijke oplossing, ziet Mulder. Zo gaat Ollongren in overleg met de provinciaal toezichthouders over het loslaten van de verplichting dit jaar een sluitende begroting in te dienen. Een motie van de PvdA en SGP om dat nu meteen te regelen, is donderdagnacht door de Kamer verworpen. Medio augustus laat Ollongren gemeenten weten of die verplichting een jaar vervalt. Dat zou lucht geven, aldus Mulder. ‘Daarmee kunnen we de tijd overbruggen tot een structurele oplossing van een nieuw kabinet, zonder te veel op voorzieningen te moeten bezuinigen.’ Dat onderschrijft Jonkman. ‘Het helpt ons even, maar daarna moet er echt wat gebeuren. ideaal is het niet, maar het is een doekje voor het bloeden.’

Lucht

Mogelijk wordt er dit jaar nog gesleuteld aan de opschalingskorting, zodat gemeenten minder hoeven in te leveren op het gemeentefonds. Ook dat kan met Prinsjesdag worden geregeld. Dat geeft gemeenten eveneens wat lucht. De door de SP ingediende motie om de opschalingskorting helemaal te schrappen, is donderdagnacht door de Kamer verworpen.