BNG halveert winstuitkering aan gemeenten

Gemeenten ontvangen de komende jaren slechts een winstuitkering van 25 procent van hun aandelen bij de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG). De bank stelt voor het dividend tot minimaal 2018 te halveren.

Ongewis

Of het daarbij blijft, is ongewis. Het beleid de dividenduitkering te halveren geldt in principe tot 2018, maar de BNG sluit heroverwegingen niet uit. Zo’n heroverweging kan plaatsvinden zodra meer duidelijk wordt over de definitieve eisen die Europa stelt aan de minimale omvang van het eigen vermogen van banken. Dat moet de komende jaren fors groeien. Een verdere aanscherping van het principebesluit kan ook noodzakelijk zijn bij ‘het onverhoopt niet uitkomen’ van verwachtingen ten aanzien van de groei en/of resultaatontwikkeling.

Extra uitkering

Een en ander blijkt uit nog vertrouwelijke stukken van de bank die in handen van zijn van Binnenlands Bestuur. Komende maandag vergaderen de BNG-aandeelhouders – de Staat der Nederlanden en de meeste gemeenten – in het Haagse Kurhaus over het voorstel van de bank. Duidelijk is ook dat aandeelhouders, zoals de afgelopen jaren regelmatig het geval was, niet hoeven rekenen op extra dividenduitkeringen.

Nieuwe leningen

De bank heeft een aantal mogelijkheden onderzocht om op termijn aan de nieuwe minimumnormen te voldoen. Een verkorting van de balans door de verkoop van een flink deel van de kredietportefeuille in combinatie met een beperking van nieuwe leningen, is volgens de bank geen optie. ‘Dat is strijdig met de missie van de bank.’

Schuldbewijzen

Uitbreiding van het aandelenkapitaal door plaatsing van nieuwe aandelen binnen de kring van aandeelhouders wordt door de bank niet haalbaar geacht. Althans voorlopig niet, gezien de stand van de overheidsfinanciën. Nee, de noodzakelijke groei van het eigen vermogen zal moeten worden opgebracht door een groter deel van de winst in te houden. Eventueel wordt die maatregel aangevuld met een beperkte uitgifte van zogeheten hybride schuldbewijzen. Er zijn twee vormen van hybride vermogen. Een vorm waarin sprake is van een lening aan de BNG die automatisch, dus zonder tussenkomst van wie of wat dan ook, wordt omgezet in eigen vermogen. Of een vorm waarin sprake is van een lening aan de BNG, waarop automatisch wordt afgeschreven. De eerste vorm is voor BNG minder interessant, omdat de kring van mogelijke verstrekkers van hybride vermogen beperkt is tot de kring van statutair toegestane aandeelhouders van BNG: de Staat, provincies, gemeenten, waterschappen en andere openbare lichamen. Bij de tweede vorm is volgens de bank sprake van een grotere kring van potentiële verstrekkers. Hybride vermogen is voor BNG naar verwachting goedkoper dan eigen vermogen, maar duurder dan vreemd vermogen. Een aandeelhouder die hybride vermogen aan BNG verstrekt, ontvangt daarop een lager rendement dan op zijn aandelen BNG, maar een hoger rendement dan op een aan BNG versterkte ‘gewone’ lening (vreemd vermogen).

Rendement

De afweging van de bank om te gaan werken met hybride vermogen moet in samenhang worden bezien met de voorgenomen dividendverlaging. Een grotere winstinhouding leidt voor de aandeelhouders tot een directe vermindering van hun rendement op hun aandelen BNG. BNG zegt haar aandeelhouders op dat punt te willen ontzien en winstuitkering niet naar nul terug te willen brengen. De hogere kosten van hybride vermogen worden uiteindelijk ook wel door de aandeelhouders betaald, want de hogere prijs van deze vorm van vermogen gaat ten koste van de winst, maar deze kosten worden over een veel langere periode gespreid.

Turbulentie

Het nieuwe beleid is, als de aandeelhouders instemmen met het voorstel, van kracht met ingang van de dividenduitkering over het boekjaar 2011. Van de winst van 256 miljoen euro over 2011 keert de bank 64 miljoen euro aan dividend uit. Die nettowinst is krap 1 miljoen euro minder dan de winst over 2010. De BNG stelde eerder dan ook tevreden vast stabiel op koers te blijven, ondanks de aanhoudende turbulentie op de internationale kapitaalmarkten. Nagenoeg alle doelstellingen van de bank zijn vorig jaar gerealiseerd.

Verlies

Over 2012 wordt een licht hoger renteresultaat verwacht. Vanwege de vele onzekerheden – onder andere een eventuele invoering van een bankenbelasting en ongewisse afhandeling van de Europese schuldencrisis – acht de bank het niet verantwoord een uitspraak te doen over de hoogte van de nettowinst 2012. Zo sluit de bank niet uit ‘dat enkele debiteuren in de perifere eurolanden niet langer kunnen voldoen aan de betalingsverplichtingen.’ Dat kan betekenen dat de bank een deel van de verliezen moet nemen.