Regering moet knopen doorhakken anders komt de uitvoering in gevaar

In het regeerakkoord zijn de plannen voor complexe en politiek gevoelige thema’s binnen de Publieke Sector te veel op hoofdlijnen beschreven en dat brengt een spoedige en daadkrachtige uitvoering in gevaar. Dat concludeert BDO na een grondige analyse van de verkiezingsprogramma’s, het regeerakkoord en gesprekken met tal van bestuurders. BDO roept de landelijke politiek op om snel knopen door te hakken en uitvoeringsorganisaties om over de eigen sectorgrenzen te kijken. Want alleen door intensieve, domeinoverstijgende samenwerking en verbindend leiderschap onder duidelijke regie kunnen de complexe opgaven van deze tijd het hoofd worden geboden.

Het regeerakkoord dat de coalitiepartijen VVD, D66, CDA en de ChristenUnie in december presenteerden, ademt ambitie uit. Dit is ook terug te zien in de doelstellingen voor de publieke sector op de thema’s Zorg, Wonen, Arbeidsmarkt & Inkomen en Duurzaamheid. Maar zo ambitieus als de plannen zijn, zo summier is de uitwerking beschreven, concludeert BDO in het rapport dat de accountantsorganisatie 15 februari 2022 uitgeeft. Terwijl de klok tikt en dit kabinet, door de lange formatieperiode, nog maar drie jaar over heeft om de plannen te realiseren.

Chris van den Haak, voorzitter BDO Publieke Sector: “Mede door de roep om een nieuwe bestuursstijl waarbij plannen niet volledig zijn dichtgetimmerd, is dit regeerakkoord vooral bij complexe en politiek gevoelige thema’s op hoofdlijnen geschreven. Sommige plannen uit de verkiezingsprogramma’s zien we (deels) terug, maar vaker zijn ze nog niet of onvolledig ingevuld. De ervaring leert dat het daardoor vaak lang duurt voordat er op tactisch en operationeel niveau beslissingen worden genomen. Dat is in onze ogen nadelig voor de slagkracht van partijen die de plannen met elkaar moeten realiseren.”

Vertrouwen in de publieke sector

Het nieuwe Regeerakkoord ademt een sfeer van urgentie en op de thema’s zorg, wonen, werk & inkomen en duurzaamheid is het alle hens aan dek. De ambitieuze plannen vormen een blauwdruk voor de toekomst van Nederland. Plannen die voor een groot deel uitgevoerd moeten worden door de organisaties in de publieke sector: van landelijke, provinciale en gemeentelijke overheden tot belangenorganisaties, instellingen, ondernemingen, financiers en uitvoerders. En geld lijkt niet het probleem, er worden diverse ruim gevulde fondsen gecreëerd: een Klimaat- en Transitiefonds, een Stikstoffonds, een Volkshuisvestingsfonds en een Mobiliteitsfonds voor in totaal ruim 60 miljard euro.

Wat BDO uit de interviews met bestuurders opvalt, is dat het regeerakkoord het vertrouwen tussen de publieke organisaties zoals gemeenten en de centrale overheid nog niet heeft vergroot maar eerder onder druk heeft gezet. Zo noemt VNG het akkoord in een reactie een valse start. Van den Haak: “We zien in het Regeerakkoord visie en financiering maar nog geen eenduidige sturing die leidt tot betere samenwerking binnen de Publieke sector. Wat een randvoorwaarde is om de noodzakelijke transformaties inclusief een daadkrachtige uitvoering te realiseren. Alleen zo kunnen de plannen slagen en het vertrouwen van de burger in de overheid worden vergroot.”

‘Plannen rond. Snelle, daadkrachtige uitvoering gevraagd!’

Met het rapport ‘Analyse regeerakkoord – Plannen rond. Snelle, daadkrachtige uitvoering  gevraagd!’ hoopt BDO publieke sector-organisaties te helpen een beeld te vormen van de vraagstukken waar zij de komende kabinetsperiode mee te maken krijgen. In het rapport zijn naast een analyse van het regeerakkoord diverse interviews opgenomen met onder andere de bestuurders van de gemeente Dordrecht, het Maasstad Ziekenhuis, zorgverlener Cordaan, Woonzorg Nederland en woningcorporatie Lieven De Key en top-managers van de gemeenten Leiden en ‘s-Hertogenbosch. Geïnteresseerd?

DOWNLOAD HET RAPPORT DAN HIER