Gemeenten: aan de slag met duurzaamheidsverantwoording!

De noodzaak van duurzaamheidsverslaggeving bij gemeenten wordt steeds urgenter in een tijd waarin klimaatsverandering, sociale ongelijkheid en economische uitdagingen de boventoon voeren. De recente publicatie en presentatie van de Coalition of the Willing, waar BDO onderdeel van uitmaakt, biedt een handreiking aan gemeenten om vrijwillig aan de slag te gaan met duurzaamheidsverslaggeving. Duurzaamheid is hierin onderverdeeld in drie thema’s: Environment, Social & Governance (ESG).  

De handreiking van de Coalition of the Willing biedt niet alleen een theoretisch kader, maar ook praktische tips en adviezen die direct toepasbaar zijn. Het doel is om gemeenten te ondersteunen bij het transparant maken van hun duurzaamheidsinspanningen en om hen te helpen een leidende rol te spelen in de transitie naar een duurzamere samenleving.

Waarom Duurzaamheidsverslaggeving?

Verantwoording over duurzaamheid biedt gemeenten de mogelijkheid om hun ambities en resultaten op het gebied van duurzaamheid inzichtelijk te maken. Het creëert transparantie naar de inwoners en andere stakeholders, bevordert het verantwoordelijkheidsgevoel en u geeft als gemeente het goede voorbeeld voor andere organisaties in de gemeente. 

Hoe begin je?

Het opstellen van een duurzaamheidsverslag hoeft geen enorme opgave te zijn en je hebt hier veel keuzevrijheid. Bepaal als gemeente daarom eerst waar en hoe je wil beginnen. Het kan zo eenvoudig als starten met één specifiek onderwerp zoals diversiteit in de eigen organisatie of de CO2 uitstoot. Het kan ook zijn dat eerst één van de drie ESG-thema’s opgepakt wordt zoals bijvoorbeeld Environment. 

Ons voorstel is om vervolgens goed in beeld te brengen welke bestaande duurzaamheidsinitiatieven en informatie al beschikbaar is. Gemeenten hebben namelijk de afgelopen jaren niet stil gezeten, dit werk is niet voor niets geweest. De Coalition of the Willing heeft ook al veel werk verricht. 

Ten slotte zijn andere organisaties de gemeente al voorgegaan. Niet enkel verplicht, maar ook op vrijwillige basis. Een goed voorbeeld zijn bijvoorbeeld ziekenhuizen die onder begeleiding van BDO een gezamenlijk project hebben opgezet. Hiermee profiteer je niet alleen van de onderlinge samenwerking, maar ook gezamenlijk van de kennis en expertise van BDO.     

Wie bepaalt wat?

Bij het maken van deze keuze komt ook een ander belangrijk onderdeel van duurzaamheidsverantwoording in beeld. Wie bepaalt nu eigenlijk waarover gerapporteerd moet worden en hoe ver dat gaat. Het unieke van duurzaamheidsverantwoording is dat je deze keuze moet maken in samenspraak met de belangrijkste stakeholders die beïnvloed worden door de gemeente. Als publiek orgaan met een verkozen gemeenteraad is dit natuurlijk een interessant vraagstuk. Wij organiseren daarom inspiratiesessies en bijeenkomsten waarbij we deze dialoog faciliteren. 

Gemeenten hebben zelf natuurlijk ook ruime ervaring met het betrekken van inwoners en organisaties bij haar besluitvorming en wij denken dan ook dat hier mooie voorbeelden van ontstaan in de praktijk. 

Alleen ga je sneller, samen kom je verder

De coalition heeft al veel voorwerk verricht met het opstellen van een handreiking inclusief bijbehorende datasets. Een eerste globale stakeholderanalyse per type decentrale overheid zal ook nog volgen. Lokaal of regionaal moet die dan nog wel verder opgepakt worden. Wij raden gemeenten aan in de regio met elkaar samen te werken om hier nader invulling aan te geven en duurzaamheidsverantwoording als project gezamenlijk op te pakken. Vanuit onze praktijk bij andere organisaties hebben wij hier positieve ervaringen mee. 

Onze oproep

De maatschappelijke vraag naar verantwoording over duurzaamheid is groot. Niet alleen over Co2(Environment) maar ook over diversiteit (Social) en de manier waarop de gemeente handelt richting haar burgers(Governance). Het is onbegonnen werk om vanaf het eerste jaar over alle thema’s te rapporteren, maar dat hoeft dus ook niet.