De gevolgen van het coronavirus voor werkgevers en werknemers

Het coronavirus heeft Nederland in zijn greep. Steeds meer bedrijven worden geconfronteerd met de gevolgen van het virus en steeds meer mensen raken besmet. Ook legt de overheid vergaande maatregelen op om de verspreiding van het virus te beperken. Gezien de gezondheidsrisico’s vraagt het coronavirus om oplettendheid met betrekking tot het arbobeleid. Wat betekent het coronavirus voor werkgevers en werknemers?

Protocol bij (vermoeden van) besmetting

Als werkgever kan het verstandig zijn om extra aandacht te hebben voor hygiënemaatregelen, zoals ventilatie van werkruimtes en desinfectie van zaken die veel worden aangeraakt. Bij het vermoeden van een besmetting adviseert het RIVM dat de betreffende persoon wordt geïsoleerd, bijvoorbeeld door thuisquarantaine. Vervolgens dient de persoon zo snel mogelijk telefonisch contact op te nemen met zijn of haar huisarts. De werkgever kan op zijn beurt contact opnemen met de bedrijfsarts. Die kan adviseren of het nodig is om verdere maatregelen te treffen voor het bedrijf en de rest van het personeel.

Mag een werknemer weigeren om naar werk te komen?

Het advies vanuit de overheid is momenteel om zoveel mogelijk thuis te werken. Op grond van goed werkgeverschap en goed werknemerschap moeten werkgevers en werknemers dit advies opvolgen. Dit betekent dat een werknemer die thuis kan werken ook in de gelegenheid moet worden gesteld om thuis te werken en niet gedwongen kan worden om naar werk te komen. Voor werknemers in de zogenoemde ‘vitale sectoren’ ligt dit anders. Zij moeten wel naar werk komen, tenzij er bepaalde klachten zijn.

Heeft een werknemer recht op loon na besmetting met het coronavirus?

Als een werknemer zich als gevolg van het coronavirus ziek meldt, dan heeft de werknemer recht op loon tijdens ziekte. Wanneer een werknemer zich niet ziek meldt omdat de klachten beperkt zijn maar ook niet naar werk kan komen in verband met quarantaine, dan ligt de situatie lastiger. In dit geval zegt de wet dat een werknemer recht behoudt op loon, tenzij het niet werken voor rekening en risico van de werknemer komt. Het is lastig om te betogen dat het niet werken als gevolg van besmetting met het coronavirus en een opgelegde quarantainemaatregel voor rekening en risico van de werknemer komt, terwijl een ‘normale’ ziekmelding een ondernemingsrisico is en niet voor rekening en risico van de werknemer komt. Het is dus verdedigbaar dat een werknemer bij een quarantainemaatregel gewoon recht heeft op loon.

Wat kan ik doen tegen de economische gevolgen van het coronavirus?

De overheid heeft aangegeven dat het coronavirus wordt aangemerkt als een ‘buitengewone omstandigheid’. Dit betekent dat werkgevers in bepaalde gevallen aanspraak konden maken op werktijdverkorting. Inmiddels is bekend dat werktijdverkorting niet meer kan worden aangevraagd en wordt vervangen door een speciaal noodfonds  (de tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkbehoud). Lopende aanvragen tot werktijdverkorting zullen op basis van deze nieuwe regeling worden afgewikkeld.

Op basis van het noodfonds kan bij het UWV voor een periode van 3 maanden een tegemoetkoming in de loonkosten (van maximaal 90% van de loonsom, afhankelijk van de loonsom) worden aangevraagd. Voorwaarde is dat er sprake is van een (verwacht) omzetverlies van minimaal 20% en dat er geen personeel mag worden ontslagen in de subsidieperiode. Het UWV zal een voorschot verstrekken van 80% van de gevraagde tegemoetkoming.

Bestaat er na afloop van de werktijdverkorting of de subsidieregeling vanuit het noodfonds nog steeds een problematische situatie? Dan kan het noodzakelijk zijn om voor (een deel van) het personeel een ontslagvergunning wegens bedrijfseconomische omstandigheden aan te vragen. 

Voorkom een verstoorde bedrijfsvoering 

Neem voorzorgsmaatregelen waar mogelijk, probeer eventuele besmettingen te isoleren en schakel bij het vermoeden van een besmetting zo snel mogelijk de huisarts en bedrijfsarts in. Wordt de bedrijfsvoering ernstig verstoord? Dan kunt u een beroep doen op het noodfonds van de overheid. De specialisten van BDO kunnen u daarbij helpen.

Heeft u vragen over de gevolgen van het coronavirus voor werkgevers en/of werknemers? Neem dan gerust contact op met één van onze specialisten of neem contact op met ons crisismanagementteam.

NEEM CONTACT OP MET HET BDO CRISISMANAGEMENTTEAM

Corina Roks, Partner BDO Legal

BDO Utrecht Bram Hautvast, Partner BDO Legal BDO Utrecht Ramy Mohamed, Jurist Arbeidsrecht, Vaktechnisch Medewerker BDO Haaglanden, BDO Utrecht