Woo-dossiers vaak niet doorzoekbaar

Dossiers die in het kader van de Wet Open Overheid (woo) openbaar worden gemaakt, zijn vaak niet doorzoekbaar. Dat zegt Maarten Marx, universitair docent informatica aan de Universiteit van Amsterdam (UvA).

Zoekmachine

De onderzoeksgroep ontwikkelde WooGLe, een zoekmachine waarin belangstellenden publiek toegankelijke gemaakte Woo-dossiers van gemeenten, provincies en ministeries kunnen inzien. Voor dit doel verzamelden de onderzoekers 7000 Woo-dossiers, in totaal een miljoen pagina’s. De onderzoekers moesten een groot deel van deze dossiers eerst zelf repareren. Op 30 procent van de pagina’s stond geen enkele letter die door de computer te lezen is.

Aan elkaar geplakt

Woo-juristen leveren een woo-dossier doorgaans af als een lange, aan elkaar geplakte pdf. Vaak gaat het om ingescande pagina’s; foto’s, die voor de computer niet leesbaar zijn. Met een simpele zoekopdracht in het document (Control F) is dat te controleren. Volgens Marx zijn woo-coördinatoren van de lokale overheid vaak verbaasd als hij ze vertelt hoe lastig het dan wordt een goede zoekmachine te bouwen. ‘Mijn inschatting is dat het niet doorzoekbaar aanleveren meestal geen opzet is, maar zo gebeurt “omdat het zo uit het systeem komt”.’ Het doorzoekbaar maken van een dossier is een kwestie van de losse leesbare, liefst oorspronkelijke bestanden aanleveren in een zip-bestand. Sommige gemeenten, zoals Utrecht, doen dit al. 

Dure grap

‘Het is een terechte vraag of het openbaar maken van een stuk zinvol is, als het vervolgens nooit meer terug te vinden is,’ zegt Marx. Open State Foundation schatte conservatief in dat het openbaar maken van een dossier 150 euro per pagina kost. Van de 30 procent van de miljoen pagina’s in WooGLe is er dus 45 miljoen euro besteed aan niet meer terug te vinden pagina’s.  De onderzoeksgroep ontwikkelde WooGle uit verbazing over het uitblijven van een werkbare overheidszoekmachine voor woo-dossiers. Uit PLOOI werd in januari de stekker getrokken. De onderzoekers slaagden dus waar de overheid faalde, al leverde het verzamelen van de dossiers de nodige obstakels op.   

Nog geen beheerder

WooGLe werd in de herfst van 2022 ontwikkeld in het kader van een NWO Access project naar het toegankelijk maken van informatie van lagere overheden. Het doel van deze zoekmachine is om te laten zien wat er allemaal mogelijk wordt als overheidsinformatie echt herbruikbaar is. Het is nog onbekend wie de zoekmachine in beheer neemt als het project is afgerond.